غفلت سیاست مداران از محاسبه گری فنی برای صندوق های بازنشستگی

معاون اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به سیاست گذاری های صحیح در حوزه‌های مربوط به صندو‌ق‌های بازنشستگی، گفت: رفاه، درک اجتماعی و از طرفی محاسبه گری فنی در رابطه با صندوق های بازنشستگی در سال‌های اخیر مورد غفلت سیاست مداران بوده است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، به نقل از روابط عمومی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حجت الله میرزایی، در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه تاکید کرد: در شرایط فعلی ناگزیریم که با استفاده از سیاست‌گذاری صحیح در دو حوزه رفاه اجتماعی و برنامه ریزی اقتصادی، رفتار کنیم. یک سوی مسأله بحث رفاه و درک اجتماعی است، که این حوزه متاسفانه از دید اقتصاددانان مغفول مانده است.
وی ادامه داد: سوی دیگر مساله این استراتژی، توجه به محاسبه‌گری فنی و درک اقتصادی است که متاسفانه در چند دهه اخیر، این حوزه نیز مورد غفلت سیاست‌گذاران واقع شده است. بنابراین به منظور ارتقای کارکرد اجتماعی صندوق ها، پوشش فراگیر جمعیت، تامین سطح کفایت زندگی مستمری بگیران و رفع تبعیض ها در پرداخت مستمری ها این دو حوزه در زمره فعالیت ها قرار می گیرد؛ به گونه ای که در نظام بیمه اجتماعی با حداکثر پوشش، پایداری حداکثری و تبعیض حداقلی و در نهایت بیشترین بازدهی ایجاد شود.
وی در رابطه با شرایط صندوق های بازنشستگی در کشور گفت: در تمام دنیا صندوق ها به اعتبار کارکرد اجتماعی خود، واسطه بین نسلی هستند و به عنوان بازیگران اصلی در عرصه اقتصاد معرفی می شوند. در اغلب کشورهای توسعه یافته ارزش دارایی این صندوق ها بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ درصد در GDP می رسد اما در کشورهای درحال توسعه این سهم کوچک و به طور متوسط ۳۵ درصد برآورد شده است.
میرزایی با بیان اینکه این صندوق ها نسبت به تغییرات پیرامون خود حساس هستند، گفت: ثبات یا تزلزل در اقتصاد کلان در کارکرد این صندوق ها موثر است. صندوق های بازنشستگی در ایران سهامدار بخشی از صنعت های کلیدی کشور مانند فولاد، پتروشیمی، دارو، گردشگری و حمل و نقل هستند. از میان ۱۸ صندوق بازنشستگی در کشور چهار مورد از آن ها به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وابسته هستند که سهم این صندوق ها از کل فعالیت‌های اقتصادی؛ ۱۶.۵ درصد در بخش سیمان، ۳۳ درصد فولاد، ۲۱ درصد سنگ آهن، ۴۰ درصد دارویی، ۱۰درصد پتروشیمی و ۱۷درصد خودرویی است.
وی تصریح کرد: ارزش دارایی های موجود این صندوق ها ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است که تنها ۸۵ هزار میلیارد تومان از این مقدار موجود است و مابقی یعنی ۱۶۵ هزار میلیارد تومان، مطالبات صندوق ها از دولت است که عددی حدود ۷۰ درصد را به خود اختصاص می دهد.
معاون اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در رابطه با خصوصی سازی در صندوق ها گفت: در شرایط فعلی اقتصاد ایران و با وجود بخش خصوصی کوچک، امکان واگذاری بنگاه ها فراهم نشده است. از طرفی به دلیل سهم بزرگ ارزش بنگاه ها و محدودیت ها برای سرمایه گذاری خارجی، امکان این واگذاری ها فراهم نشده است.
میرزایی اضافه کرد: البته صندوق ها به دارایی های خود به عنوان فرصت بزرگ نگاه کردند که برای اقتصاد ملی دستاوردهای بزرگی به همراه داشته است. صندوق ها در صادرات غیرنفتی و تامین ارز پیشتاز هستند.
وی همچنین گفت: صندوق ها در جذب سرمایه گذاری و استفاده از فرصت های پسابرجام نیز پیش قدم بوده اند و در تامین مالی خارجی که مستلزم گارانتی دولتی نبوده، اقدام کردند. آنها در مباحث مربوط به انتقال درآمد ارزی از صادرات، تامین مالی خارجی، نهاده ها و مواد اولیه صنعتی از فرصت به وجود آمده بهره برده اند. از طرفی پس از برجام، این شرایط فراهم شد تا بنگاه ها بدون واسطه و در زمان کوتاه، منابع خود را دریافت کنند.
وی به نقش صندوق ها در توسعه مناطق محروم اشاره کرد و گفت: صندوق ها در سال ۱۳۹۵ نزدیک به ۳۰ پروژه مهم را افتتاح یا بهره برداری کرده اند که بخش عمده آن در مناطق محروم بوده است. پروژه فاز دوم فولاد در خراسان، پروژه تولید بریکت آهن اسفنجی در صبا فولاد بندرعباس، پروژه تولید کنسانتره آهن در بیجار، تولیدلاستیک بارز در کردستان، پروژه تولید فولاد در سرمد ابرکوه، پروژه دامداری در سلماس، پروژه تولیدشیرخشک در استان های لرستان و آذربایجان غربی از جمله فعالیت های صندوق ها بوده است که توجیه اقتصادی داشته اند.
میرزایی در ادامه از برگزاری رویداد بزرگ «صندوق‌های بازنشستگی؛ پیشران توسعه ملی» خبر داد و گفت: این نمایشگاه از ۲۴ تا ۲۶ بهمن ماه در مصلی تهران با حضور چهار صندوق بازنشستگی، ۲۰ هلدینگ و ۴۶۲ بنگاه برگزار می‌شود.
وی یادآور شد: از این میان ۴۲ شرکت شیمیایی، ۳۸ شرکت دارویی، ۳۴ سیمانی، ۳۲ شرکت انبوه‌سازی، ۳۲ شرکت لبنی، ۲۵ شرکت حمل و نقل، ۲۲ شرکت فعال در حوزه مالی، ۳۷ شرکت صنایع فلزی، ۲۶ شرکت کانی و ۱۷۴ شرکت با سایر فعالیت‌های اقتصادی در این گردهمایی بزرگ حضور دارند. همچنین امکان گفت و گو و تبادل نظر با سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این رویداد فراهم است که خود مزیتی بزرگ برای فعالان اقتصادی است.
میرزایی، گفت: سامانه هوش تجاری BI در نمایشگاه پیش رو راه اندازی می شود که با کمک آن تراکنش مالی بنگاه ها به صورت برخط در دسترس است و شفافیت و نظارت حداکثری ایجاد می کند. تمام صندوق های وزارت خانه ملزم شده اند تا شهریور ماه این سیستم را اجرایی کنند.
وی یادآور شد: صندوق ها در ایجاد شفافیت پیشتاز بوده اند. از ۱۰۰ بنگاه برتر شفاف در بورس ۳۳ مورد به صندوق های بازنشستگی وابسته بوده اند. از طرفی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعمال حاکمیت شرکتی و قواعد آن را برای همه بنگاه ها الزامی کرده است.
وی درباره ظرفیت صندوق ها در اقتصاد کشور، خاطر نشان کرد: تعداد شاغلان صندوق‌ها ۶۶ هزار نفر و شاغلان در بنگاه‌های زیر مجموعه ۱۴۲هزار نفر است که در مجموع ۲۰۸ هزار نفر به‌طور مستقیم در صندوق‌ها و بنگاه‌های وابسته مشغول فعالیت هستند. به طور مستقیم ۱۵ میلیون و غیرمستقیم ۵۵ میلیون نفر صاحبان صندوق ها هستند.