ازدواج سالمندان، «سرپیری و معرکه گیری» نیست
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران گفت: سالمندان بیش از آنکه به پول و مال نیازمند باشند، به توجه، عواطف انسانی، تکریم و احترام نیاز دارند که این نکته مهم در آیات مختلف قرآن کریم هم مورد تاکید قرار گرفته است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری به نقل از خبرگزاری ایسنا، سید حسن موسوی چلک، با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که در ایران به دلیل ترکیب جمعیتی آن، در چند سال اخیر بیشتر به آن پرداخته شده و حتی نگرانی‌هایی ایجاد کرده و منجر به توجه سیاستگذاران در برنامه‌هایشان شده، موضوع «سالمندی» است، گفت: به طور مشخص یکی از مشکلات سالمندان، رفاه و تامین اجتماعی و همچنین سلامت و مراقبت‌های مورد نیاز در این دوران است. یکی دیگر از مشکلات سالمندان که به دلیل تغییر ساختار خانواده و گرفتاری‌های فرزندان به وجود آمده و کمتر به آن توجه جدی شده، دیده نشدن و تامین نیازهای عاطفی و روانی این قشر است.
وی ادامه داد: حضور پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها یا پدر و مادران پیر در خانواده‌ها، کارکردهای اجتماعی زیادی از اجتماعی کردن فرزندان و نوه‌ها گرفته تا بسترهایی که آنان برای مشارکت‌های اجتماعی یا دورهمی اعضای خانواده ایجاد می‌کنند یا حتی احترام و اعتماد به نفس و عزت روانی که به خانواده می‌دهند، ایجاد می‌کند که از جمله کارکردهای مهم سالمندی تلقی می‌شوند.
وی تاکید کرد: باید پذیرفت که امروز، با جمعیت سالمندی بیشتری مواجه هستیم که در آینده‌ای نه چندان دور این جمعیت به دلیل نوع نگاه‌هایی که در کشور به فرزند نیاوردن – به جای فرزندآوری – وجود دارد، بیشتر و بیشتر می‌شود.
موسوی چلک همچنین گفت: نباید فراموش شود که همه ما در قبال بزرگان و ریش سفید و گیسو سفیدان مسوولیت داریم. افزایش مسوولیت پذیری جامعه و فرزندان، سبب می‌شود تا از افزایش مراکز نگهداری سالمندان به ویژه نگهداری شبانه روزی جلوگیری شود. قطعا برای هیچ انسانی، هیچ مکانی، جای «خانه» را نمی‌گیرد که این محل، مجموعه‌ای از خاطرات و یادگاران گذشته برای افراد است و همین خاطرات است که از آسیب‌های روانی به افراد جلوگیری می‌کند.
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران گفت: در حوزه سالمندی، نکته‌ای که باید به آن توجه شود، علاوه بر سنجش سلامت جسم، سنجش شاخص‌های رفاه و شاخص‌های روانی اجتماعی در جمعیت سالمندی است. درحالیکه تا به امروز حتی یک بار نیز این شاخص در کشور سنجش نشده است که یکی از زیرشاخه‌های آن، «زندگی مشترک یا ازدواج» است.
وی با بیان اینکه فلسفه تشکیل خانواده و ازدواج، انتخاب شریک زندگی است تا مکمل یکدیگر باشند، گفت: در امر ازدواج، مقاومت‌های فرهنگی به ویژه درباره زنان در کشورمان وجود دارد. شاید ازدواج مردان سالمند راحت‌تر پذیرفته می‌شود اما این امر برای زنان به راحتی پذیرفته نمی‌شود.
وی ادامه داد: البته گاهی مخالفت‌هایی با ازدواج مردان سالمند از ناحیه فرزندان آن هم به دلیل تقسیم ارث فرد سالمند صورت می‌گیرد. اما باید پذیرفت که ازدواج در دوران سالمندی ضمن دور کردن سالمندان از تنهایی می‌تواند موجب نشاط و پویایی، کاهش افسردگی، انزوا و گوشه‌گیری آنها شود.
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران تصریح کرد: این امر پسندیده، حتی می‌تواند نقش متعالی برای همسران ایفا کرده و آنان می‌توانند نیازهای عاطفی و روانی یکدیگر را تامین کرده و به نوعی از یکدیگر مراقبت کنند. بنابراین، ازدواج نکردن سالمندان تفکر درستی نیست. شاید انسانها در دوره جوانی خواسته‌های متفاوتی از مقوله ازدواج داشته باشند، اما در دوران سالمندی، این نیازها به گونه دیگری تعریف می‌شود و ازدواج و انتخاب همسر در این دوران، می‌تواند به عنوان انتخاب یک همراه، همدل و همدم باشد و احساس بودن و حضور در اجتماع و خانواده را برای سالمندان تداعی کند.
موسوی چلک در ادامه گفت: تصور می‌کنم جلوگیری و ممانعت اجتماع، خانواده یا فرزندان از ازدواج سالمندان باید کاهش پیدا کند. اعتقاد دارم که این نوع از ازدواج‌ها اتفاقا گاهی به انسجام بیشتر خانواده و فرزندان کمک می‌کند و دورهمی خانوادگی را بیشتر و پویاتر می‌کند. مهر و محبت نیاز همیشگی انسانها است و به سن وابسته نیست زیرا گاهی محبت و نیازهای عاطفی را هیچ فردی جز همسران نمی‌توانند برای یکدیگر تامین کنند.
وی تصریح کرد: ازدواج سالمندان اصطلاح «سرپیری و معرکه گیری» نیست و کارکردهای مثبت این نوع ازدواج، آنقدر فراوان است که نباید به جنبه‌های منفی و اندک آن حتی فکر کرد.
