معرفی کتاب

تغییر و تحولات الگوهای هویتی در معماری مسکن در مواجهه با معماری مدرن در قرن بیستم باعث شد گونه های جدید از مسکن در جهان ارائه گردد که با مدلهای سنتی پیشین متفاوت بود عقاید و نظریههای معمارانی چون لوکوربوزیه ، میس وندروهه رایت، فلیپ جانسون مطرح شد. این تغییرات در اواخر دوره قاجار و پهلوی اول و در ادامه پهلوی دوم به صورت تقلیدی وارد ایران شد و رشد جمعیت و مهاجرت به شهرها بر الگوی مسکن که شامل فرهنگ روابط اجتماعی اقتصاد، سیاست، تکنولوژی بود تأثیر گذاشت و موجب بر هم ریختن سلسله مراتب فضایی و خدشه دار شدن محرمیت در خانه ها و کمرنگ شدن انعطاف پذیری در خانه و افزایش برونگرایی در خانه شد و ارزشهای انسانی در خانه ها کمرنگ شد، لذا ضرورت و اهمیت داشت تا پژوهش حاضر انجام شود و ارزشهای انسانی شناسایی و در مسکن معاصر بکار گرفته شوند.

مطالعه این کتاب به چه کسانی توصیه میشود؟
۱- وزارت مسکن و شهر سازی در بکارگیری مدل حاصل از پژوهش در طرحهای مسکونی آپارتمانی شهری و روستایی
۲ وزارت کشور در نظارت بر بالا بردن کیفیت مجتمعهای زیستی آپارتمانی جهت کاهش ناهنجاریهای اجتماعی ۳ شهرداریهای کشور به منظور رعایت و توجه به طرحهای مسکونی آپارتمانی در شهرها
۴- سازمان نظام مهندسی کشور به منظور نظارت بر حسن انجام طرحهای آپارتمانی
۵ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به منظور رعایت ضوابط در طرحهای هادی روستا

بخشی از کتاب
لغت فارسی به معنی محل سکونت و جایی که در آرامش ،است، مسکن یعنی تشکیل مسکن در دهنده، آرام کننده، دارویی که موجب آرامش و تخفیف آلام روحی میشود (معین، ۱۳۷۲). مسکن به معنای جای باش و خانه منزل بیت جای سکونت و ،مقام ،آرامگاه ،مقر، جایگاه و نشیمن آمده است (براتی،۱۳۸۲). مفهوم خانه به عنوان ظرف وجود انسان ارزشی هم پای مظروف خود می یابد به قولی هر فضایی که بتوان در آن به واقع مسکن گزید مفهوم خانه را از آن خود میکند.خانه مکان تأمل و تعامل روح و جسم انسان است و به نقل از باشلار به ما این امکان را میدهد که با آرامش در خیالات خود غرق شویم (هاشمی، ۱۳۷۵) سکونت گاه در قرآن با عبارتی مانند بیت (نمل، ،۸۰ )دیار ،دار، مسکن (البقره ،۸۴) العماد (فجر، ۷) عمارت (توبه ،۱۹) یاد میشود. در قرآن واژه مسکن به معنی جایی که در آن دعوت به آرامش باشد ، آمده است(انعام، ۹۶) مسکن اسلامی دارای جنبه های روانی و تعاملی است که در آن فرد ناخودآگاه به ترکیب رفتار – مکان می پردازد (بقره، ۹۶)(بهرام پور، ۱۳۸۶) مسکن اصلی ترین و پر تعدادترین ساختمان در هر مجتمع زیستی اعم از شهر و روستاست شاید بتوان آن را اصلی ترین عامل و هدف شکل دهنده ی کالبد و ساختار شهر نیز معرفی کرد، چرا که اولا آنچه از شهرها صراحتا در اختیار و تملک شهروندان است خانه ها و مسکن مردمان است. دوم، خانه فضای تولد و رشد و بلوغ و زندگی فرد در حالت فردی یا در میان خانواده است. سوم، خانه محل استقرار فعالیت و رشد و کوچکترین واحد اجتماعی یعنی خانواده است چهارم مسکن یکی از اصلی ترین و ابتدائی ترین عامل هویتی فرد و جامعه و زمینه ساز وحدت یا بر عکس تفرق آنهاست علاوه بر آن معماری مسکن و به عبارت بهتر معماری متنوعی که برای خانه سازی ظهور میکند آن را به عنوان رایج ترین جلوه و ذوق هنری یک جامعه به منصه ی ظهور میرساند ،مسکن منزل یا خانه یا آپارتمان مسکونی برای ،موء من محلی است که هم از نظر مادی (امنیت، شکل گیری ، گسترش خانواده و رفع نیازهای اولیه ) هم از نظر روانی ( آرامش و امنیت روانی و فکری) و هم از نظر معنوی(تفکر و عبادت) نیازهای او را مرتفع میکند. با عنایت به اینکه مطابق تعالیم وحیانی، زمین مهد و گهواره و سکونتگاه انسان است: ” آیا ما زمین را مهد آسایش خلق نگردانیدیم؟ (نباء: ۶)، در واقع کل جهان منزلگاه و سکونتگاه انسان است. در تفسیر آیه سوره شریفه ی غافر “خدا همان کسی است که زمین را برای شما قرارگاه ساخت.”( غافر،۶۴) مرحوم علامه طباطبایی میفرماید “خدای تعالی در این آیه، این نعمت را به رخ انسانها میکشد که آنان را در زمین و در زیر آسمان جای داد و این خانه ی مسقف را منزلگاه ایشان کرد. (طباطبایی ۱۳۶۱).