صندوق های بازنشستگی یکی از ۶ ابرچالش آینده ایران
مشاور اقتصادی رئیسجمهوری، با ارائه تصویری از وضعیت کنونی اقتصاد کشور، مساله «صندوقهای بازنشستگی» را یکی از ۶ ابرچالش اقتصادی آینده ایران عنوان کرد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، مسعود نیلی مشاور ارشد اقتصادی رئیس جمهوری در گفت و گو با هفته نامه «تجارت فردا» با اشاره به ۶ ابر چالش اقتصادی آینده ایران، اعلام کرد: «بیکاری»، «رفاه و معیشت جامعه»، «بودجه دولت و نظام بازنشستگی و صندوقها»، «بحران منابع آب کشور»، «مسائل زیست محیطی» و «نظام بانکی» شش ابرچالش اقتصاد ایران در آینده هستند.
نیلی در این گفتوگو، اظهار داشت: اگر به مساله کمبود آب به عنوان یک مساله اقلیمی یا مدیریت منابع نگاه شود، ماهیت آن به هیچ عنوان قابل مقایسه با مساله صندوقهای بازنشستگی که یک موضوع مالی و در چارچوب مدیریت متعارف باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد، نیست؛ اما یک وجه مشترک میان این دو ابر چالش و چهار ابر چالش دیگر وجود دارد که آنها را به مساله اصلی کشور تبدیل میکند.
نیلی در ادامه افزود: همه این چالشها نتیجه مصرف داراییهای غیر پایدار کشور در سالها و دهههای گذشته است. به عنوان مثال، منابع آب کشور که از منابع ناپایدار محسوب می شوند به طرز ناصحیحی مصرف شده است. پس اقتصاد آب کشور در سالهای گذشته دچار اشکال جدی بوده و وضعیت آب را به شکل کنونی تبدیل کرده است.
مشاور ارشد اقتصادی رئیس جمهوری درباره وضعیت صندوقهای بازنشستگی نیز بیان کرد: در این سال ها، با صندوقهای بازنشستگی نیز مانند منابع آب رفتار شده است؛ زمانی که بیرویه از آن خرج می شد، هیچ کس به این فکر نبوده که این منابع چگونه باید جایگزین شود.
وی ادامه داد: با یک مثال روشنتر از ابرچالش، تصمیم سخت سیاستگذار را میتوان در مورد نظام بازنشستگی مطرح کرد. ابتدا باید فهمید که در شرایط موجود، ورودی و خروجی نظام بازنشستگی چیست؟ در ایران، هر فردی که در آستانه بازنشستگی است در دو سال پایانی اشتغال به کار که پایه پرداختهای دوره بازنشستگی است، به روش های مختلفی مشمول افزایش حقوق و تعریف پاداش بازنشستگی قرار میگیرد.
نیلی افزود: از سوی دیگر، در ایران، فاصله سن بازنشستگی و سن امید به زندگی نیز جزء بیشترین فاصله ها در دنیاست؛ فاصله زیادی که فرد بدون کار کردن از مزایای بازنشستگی بهره مند میشود، بار مالی زیادی به صندوقها تحمیل میکند. حال اگر بخواهیم این مساله و راه حل احتمالی آن را با جامعه مطرح کنیم با چه واکنشی مواجه میشویم؟ چگونه میتوانیم این مساله را حل کنیم بدون اینکه با چالشهای اجتماعی آن مواجه شویم؟ با چه ادبیاتی میتوان این مساله را مطرح و برای حل آن وفاق ملی ایجاد کرد؟ این معنای تصمیم سخت است.
نیلی میافزاید: چنین رویکردی در مورد دیگر ابرچالشهای فعلی نیز مصداق دارد. هر کدام از ابرچالش ها در نقطه ای قرار دارند که فصل مشترک اقتصاد و مسائل رفاهی است. در ایران، تصمیم گیران همواره تمایل داشتند که از پرداختن به این نوع مسائل اجتناب کرده و آن را به آینده موکول کنند اما اکنون نقطه انتهای همان آینده است.
مشاور ارشد اقتصادی رئیس جمهوری همچنین با بیان اینکه اکنون در نقطهای قرار داریم که دیگر ظرفیتی برای عمل به شیوههای گذشته و موکول کردن مسائل به آینده وجود ندارد، گفت: درک این مساله بسیار مهمتر از آن است که بخواهیم شش ابرچالش موجود را اولویتبندی کرده و تعیین کنیم که دولت دوازدهم باید ابتدا به مساله منابع آب و محیط زیست بپردازد یا اصلاح نظام بانکی یا صندوقهای بازنشستگی را در اولویت قرار دهد. مهم آن است که درک کنیم چرا کشور با این مقدار از انباشت مشکلات مواجه شده است.