انتقاد نیلی از پایین بودن سن بازنشستگی
دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقتصادی، با انتقاد از کاهش مستمر سن بازنشستگی طی ۳ دهه گذشته، تاکید کرد: با کاهش سن بازنشستگی، شرایط به گونهای پیش رفته که در سال ۹۴ در قانون بودجه، برای صندوق های بازنشستگی ۱۵۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شد، ولی، در بودجه سال ۹۶ رقم اختصاص یافته به صندوق های بازنشستگی به ۴۰ هزار میلیارد تومان رسید.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل صندوق بازنشستگی کشوری، به نقل از خبرگزاری فارس، مسعود نیلی، دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقتصادی، در اجلاس هیأت نمایندگان اتاقهای بازرگانی سراسر کشور، اعلام کرد: امروز پارادایم اقتصاد سیاسی مبتنی بر اضمحلال منابع مالی و طبیعی کشور به انتهای خود رسیده است و با این شیوه دیگر نمیتوان برابر چالشهای موجود فائق آمد.
وی گفت: اثرگذاری اعضای اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی بخش خصوصی در جلوگیری از اعمال سیاست غلط و ارائه پیشنهاد سیاست درست به دولت و اصلاح سیاست در حال اجرا، یکی از مهمترین شاخصهای موفقیت این گونه نهادهاست.
نیلی تصریح کرد: اقتصاد ایران یک وجه زیبا دارد که آن رشد اقتصادی مطلوب، تورم تک رقمی و اشتغالزایی نسبتاً بالاست و وجه نازیبای آن، ابرچالش ها است که نگران کننده و بزرگ هستند. هریک از این ابرچالش ها قادر است تداوم مدیریت کشور را با چالش مواجه کند.
وی گفت: آنچه در عرصه بیرونی مشاهده میکنیم معمولا دو واکنش نسبت به این موضوعات است. یک دسته شوق زیادی نسبت به عملکرد مثبت اقتصاد دارند و در نقطه مقابل دسته دیگر منکر دستاوردها هستند و بر روی مشکلات تکیه میکنند. واقعیت این است که نه می توان دستاوردها را نادیده گرفت و نه می توان ابرچالش ها را نادیده گرفت. این دو تصویر کاملا قابل جمع هستند.
دستیار ویژه اقتصادی رئیس جمهوری اظهار داشت: اگر رشد اقتصادی کشورهای خاورمیانه را نگاه کنیم رشد اقتصادی به طور متوسط ۲.۵ درصد است و رشد ما نسبت به آن قابل قبول است. این دستاوردهای اقتصادی از نظر من با ابرچالشها قابل جمع است. میتوان در همین چارچوب و ساختار اقتصادی فعلی کمی دیگر هم اوضاع اقتصادی را بهبود داد، اما تداوم شرایط مطلوب نیازمند تغییر ساختار اقتصادی است. ساختار اقتصاد ما نمیتواند شرایط را برای رشد پایدار اقتصادی ایجاد کند.
وی از «بحران منابع آب کشور»، «مسائل زیست محیطی»، «صندوق های بازنشستگی»، «بودجه دولت»، «نظام بانکی» و «بیکاری» بهعنوان ۶ ابرچالش اقتصاد ایران یاد کرد که باید برای هر یک استراتژی مشخص و معینی داشت و در ادامه یادآور شد: در زمان وضع قواعد حاکم بر صندوقهای بازنشستگی، تعادل در صندوق ها را لحاظ نکردیم، در مصرف آب علامتی به مصرف کنندگان ندادیم که در حال حرکت به سمت بحران آب هستیم و در زمینه بودجه هم قاعدهای برای تراز و توازن در بودجه مقرر نکردیم؛ همچنین در نظام بانکی به گونهای رفتار نکردیم که تعادل در منابع و مصارف بانکی را به دنبال داشته باشد.
نیلی اضافه کرد: امروز از درون ساختار اقتصادی ایران، همین ابرچالش ها پدید آمده که ناشی از تصمیمات نادرست گذشته خودمان بوده است و به این اشتباهات اعتراف میکنیم.
وی خاطرنشان کرد: قواعدی بر ابرچالش های کنونی کشور حاکم است که هر یک از آنها رفاه مبتنی بر اضمحلال منابع را در خود دارند؛ یعنی منابع طبیعی و مالی کشور صرف رفاه حال مردم شده است.
دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقتصادی اضافه کرد: این ۶ ابرچالش برآیند حاکم بودن یک پارادایم واحد است و آن «رفاه مبتنی بر هدررفت منابع» است. البته این ابرچالش ها راه حل دارند و آن اینکه بدون تغییر پارادایم اصلی اقتصاد سیاسی پیش گفته، نمیتوانیم راه حل فنی برای این مسائل بیابیم.
مشاور اقتصادی رئیس جمهوری تصریح کرد: راه حل ما این است که پارادایم اقتصادی سیاسی مبتنی بر اضمحلال منابع مالی و طبیعی کشور به انتهای خود رسیده است و به دور از هیجانات سیاسی، نیازمند یک وفاق ملی حول محور پذیرش اشتباهی که در گذشته مرتکب شدیم، هستیم. امروز دیگر نمیتوانیم به شیوه اشتباهی که در گذشته مصرف منابع داشتیم، ادامه دهیم، اما این تغییر باید تدریجی بوده و نمیتواند به یکباره باشد.
نیلی با تاکید بر اینکه رشد اقتصادی سال ۹۵ کشور در سالهای آینده تکرار نخواهد شد، اظهار داشت: برای ادامه رشد اقتصادی در سالهای آینده باید ساختار اقتصادی را اصلاح کنیم. ساختار اقتصادی از نظر من به معنی عوامل بلند مدت بر اقتصاد کشور است که تعیین میکند نقش آفرینان شامل تولید کننده و مصرف کننده چه رفتاری خواهند داشت مثلاً در صندوقهای بازنشستگی در سالهای گذشته هیچ گاه به فکر ایجاد تعادل بین منابع و مصارف صندوقها بودیم؟ آیا به فکر این بودیم که سن بازنشستگی را از ۶۵ سالگی به ۵۰ سالگی در مردان و ۶۰ سالگی به ۴۵ سالگی را در زنان تقلیل دادهایم و آیا به این اندیشیدیم که بعداً چه اتفاقی می افتد.
وی افزود: نتیجه این شد که در سال ۹۴ در قانون بودجه برای صندوق های بازنشستگی ۱۵۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شد، ولی در مقابل، در بودجه سال ۹۶ رقم صندوق های بازنشستگی به ۴۰ هزار میلیارد تومان رسید.
دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقتصادی تاکید کرد: باعث مشکلات اقتصادی ما هیچ کس جز خودمان نیست و پیشنهاد من برای اینکه همه ما بر یک موضوع اجماع داشته باشیم این است که رفاه مبتنی بر اضمحلال منابع را کنار بگذاریم.
وی با تاکید بر اینکه تمامی جناح ها و احزاب، کم و بیش در شکل گیری شرایط موجود نقش داشته اند و اصولا سیاست ورزی در کشور ما مبتنی بر همین پارادایم اقتصاد سیاسی بوده است، گفت: تفکیک جناح بندی های سیاسی در درجه اول و قبل از هر چیز مبتنی بر رویکردهای سیاسی آنها است وگرنه همگی بر رفاه مبتنی بر مصرف منابع تجدید ناپذیر اتفاق نظر داشته و دارند. این شکل از رفاه دیگر قابل تامین نیست و لذا همانطور که «همه» در به وجود آمدن این شرایط نقش داشته اند، «همه» نیز باید در اصلاح آن مشارکت کنند.
نیلی اظهار داشت: راجع به یک تغییر بزرگ و اساسی صحبت می کنیم که نمی تواند خیلی هم به تعویق بیفتد و از طرفی با برگزاری جلسات و صدور بخشنامه ها نیز محقق نمیشود. انجام این تغییر بزرگ به یک سرمایه اجتماعی عظیم نیاز دارد و از همین رو است که تاکید دارم همه سرمایه سیاسی موجود کشور باید تا دیر نشده آمادگی حضور همه جانبه و موثر خود را در این تحول بزرگ داشته باشد.