اهمیت اصلاح سبک زندگی در دوران سالمندی و پیش از آن
یک متخصص طب سنتی تاکید کرد: اصلاح سبک زندگی در سال‌های پیش از سالمندی و پس از آن می‌تواند زمینه ساز دوران سالمندی با کیفیت و با نشاط باشد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، ارمغان السادات کیهان مهر، متخصص طب سنتی و مدرس انجمن طب سنتی ایران در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا، اظهار داشت: سالمندی یک بیماری نیست، بلکه یک جریان طبیعی زیستی است، اما شیوع ابتلا به بیماری‌ها در این دوران افزایش می‌یابد. مطالعات مختلف نشان می‌دهند که «سبک زندگی» در افزایش طول عمر نقشی به مراتب قوی‌تر از ژن‌ها بازی می‌کند.
کیهان مهر، با بیان اینکه در طب سنتی ایران برای داشتن زندگی سالم در سالیان عمر از جمله سالمندی، رعایت شش اصل لازم است، گفت: اولین اصل این است که با توجه به اینکه مزاج سالمندان عموما سرد و خشک است، هوایی مشابه با بهار (گرمی و رطوبت) متناسب این مزاج است. این اصل می‌تواند شامل شهر، خانه و اتاق فرد سالمند باشد. از سوی دیگر چیدمان خانه و وسایل به‌گونه‌ای باشد که جریان هوا به خوبی جریان یابد و سالمندان در انزوا قرار نگیرند.
وی دومین اصل را نوع تغذیه عنوان کرد و افزود: غذاهای سریع الهضم و مقوی مناسب برای این گروه است و توصیه می‌شود در حجم کم و به دفعات میل شوند. پرهیز حتی الامکان از مصرف سردیجات و توصیه به مصرف گوشت گوسفند و پرندگان، تخم‌مرغ عسلی، آش و سوپ‌های ساده و آبگوشت قابل توصیه است. همچنین مصرف موادی مانند شنبلیله، برگ چغندر، شوید، انگور، مویز، کشمش، انجیر، گردو، گلاب، عرق بیدمشک، بهارنارنج، عسل و انواع مرباها مثل زنجبیل، بالنگ، سیب و شقاقل توصیه می‌شود.
وی با اشاره به خواب و بیداری سالمندان به عنوان سومین اصل، گفت: سالمندان معمولا به دلیل بیماری و مشکلات اضطرابی، کیفیت خواب مطلوبی ندارند. توصیه می‌شود سالمندان وعده شام را سر شب میل کنند و زود بخوابند. نوشیدن شیر گرم نیز می‌تواند به بهبود خواب کمک کند. قابل توجه است که معمولا طول خواب شبانه در سالمندان کاهش می‌یابد که البته، این امر با توجه به مزاج افراد متفاوت خواهد بود.
کیهان مهر چهارمین اصل طب سنتی برای سبک زندگی سالمندی را ورزش و ماساژ دانست و تصریح کرد: ورزش، ماساژ و روغن زدن به بدن با استفاده از روغن بنفشه و بادام در هنگام صبح برای این گروه بسیار مفید است. ورزش سبب افزایش حرارت غریزی می‌شود و با توجه به افت حرارت غریزی در این دوران، ورزش کمک شایانی به سالمندان می کند. لازم است هر سالمند متناسب با شرایط جسمانی‌خویش ورزش کند که از آن جمله می‌توان به ورزش‌های هوازی به ویژه پیاده‌روی اشاره کرد.
این متخصص طب سنتی، استفراغ و احتباس را اصل پنج طب سنتی ذکر کرد و افزود: تعادل بین ورود و خروج مواد در بدن بسیار مهم است. یبوست یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی است. تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم می‌تواند در رفع این مشکل موثر باشد. پرهیز از مصرف مواد یبوست‌زا، استفاده از انواع آش و سوپ‌ها و مصرف ملینات مثل خاکشیر، انجیر، تخم بالنگو، اسفناج و… می‌تواند به پیشگیری و بهبود یبوست کمک کند.
وی آخرین اصل طب سنتی را حالات روحی افراد دانست و گفت: سالمندان معمولا به دلیل ازدواج فرزندان، دوری از محیط کار، از دست دادن همسر و هم سن وسالان خود، بیماری‌ها، افت توانمندی‌های ذهنی، اجتماعی و اقتصادی به تدریج از اجتماع دور می‌شوند که این موضوعات می‌تواند هریک زمینه‌ای برای ابتلا یا تشدید اختلالات روحی سالمند از جمله افسردگی و اضطراب شود. ارتباط داشتن با اطرافیان بویژه فرزندان، نوه‌ها و دوستان، داشتن تفریح و انجام اعمال ذهنی مانند مطالعه، در نشاط سالمندان بسیار موثر است. همچنین مصرف موادی مانند گلاب، بهارنارنج، فالوده سیب، زعفران، بیدمشک، سیب و به نیز می‌تواند به این امر کمک کند.
کیهان مهر همچنین با سالمندان توصیه کرد: به جهت کاهش خون سازی موثر در دوران سالمندی، اعمالی مانند «حجامت و فصد» که امروزه باب شده، بعد از ۶۰ سالگی ممنوع است و در صورت نیاز باید با احتیاط و حتما با مشورت پزشک انجام شود، در غیر این صورت می‌تواند سلامت سالمندان را به خطر اندازد.
