بازنشستگان راویان عینی و زنده دفاع مقدس

بازنشستگان یادگار بی بدیل دوران هشت سال دفاع مقدس هستند که با تمام وجود آن روزهای سخت دفاع را به خاطر می آورند؛ آن ها اینک بهترین راویان دفاع مقدس برای مردمان این سرزمین به ویژه نسل آینده محسوب می شوند.
بازنشستگان تهرانی در هوای پاییزی و در جمعی صمیمی، در حالی از باغ موزه دفاع مقدس دیدن کردند که مرتبا خاطرات آن روزها را که خود از نزدیک حس کرده بودند یا در شهرهای آبادان و خرمشهر یا سایر مناطق جنگی از نزدیک شاهد آن بودند یا در جبهه های جنگ به نوعی نقش آفرینی کرده بودند، روایت می کنند. برخی نیز با دیدن صحنه ها و سکانس های مختلف جنگ که در این موزه به نمایش در می آمد، اشک در چشمانشان سرازیر شده و آهی عمیق می کشیدند و از عزیزانی می گفتند که در آن سال ها از دست داده اند.
توام شدن نمایش المان های باغ موزه دفاع مقدس با حضور بازنشستگان کشوری تجربه جالبی بود. استفاده همزمان بازدیدکننده و راوی این گزارش، از دو منبع تاریخی و فرهنگی زنده و المان های نمایشی در یک زمان حس ویژه و زنده ای از خاطرات جنگ منعکس می کند. بازنشستگان که خود جوانان و مبارزان هشت سال دفاع مقدس بودند، خاطرات جالب و ناگفته های بسیاری از وقوع جنگ و حوادث ریز و درشت آن دارند که با روایت این خاطرات به همراه مشاهده فیلم ها و تصاویر و صحنه های ساخته شده در باغ موزه، کمک بسیار بزرگ و شگرفی برای کسب تجربه ای تازه از روایت های تاریخ جنگ است.
بنابراین، استفاده از تجارب و بیان خاطرات بازنشستگان امروز و جوانان و میان سالان دیروز که همه توان و پشتوانه داشته و نداشته را برای دفاع از کیان سرزمین خود گذاشتند و ایثار کردند، در بازدید از این مجموعه فرهنگی، به غنا و زنده بودن خاطرات باغ موزه خواهد افزود. هر زمان گروهی از جوانان و کودکان برای بازدید از المان ها و تالارهای مختلف به این مجموعه مراجعه کنند، اگر همزمان گروهی از بازنشستگان نیز در باغ موزه حضور داشته باشند، تاریخ و فرهنگ رشادت ها و ارزش ها و همدلی های انسان های آن روزهای سخت در یک زمان و یک مکان، بازگو می شود. این نحوه تصویرسازی، خاطرات هشت سال دفاع مقدس و سال های انقلاب را به نحوی زنده تر نمایان می کند و از یک سو منجر به مستندسازی بیشتر در این زمینه می شود و از سوی دیگر بازنشستگان با بازگویی خاطراتشان و خارج شدن از خانه، سلامت جسمی و روحی و روانی بهتری کسب می کنند.
بازنشستگان کشوری در تالار فرماندهان هشت سال دفاع مقدس به آنان ادای احترام می کنند و رشادت های آن روز شهدا را برای همدیگر بازگو می کنند.
یک معلم بازنشته با اشاره به خاطراتش از زمان جنگ، می گوید: همزمان هشت نفر از نزدیکانش در زمان جنگ شهید شدند و زمانی که به گلزار شهدا می رود از این همه خسارت آسیب روحی می بیند.
یکی از بازنشستگان آموزش و پرورش نیز می گوید: ارزش‌ها و فرهنگ گرانقدر دفاع مقدس، در این باغ موزه به خوبی بازنمایی شده است؛ اما راویان زنده که هم سن و سالان من هستند، گزینه مناسبی برای انتقال ارزش ها و خاطرات آن روزها به حساب می آیند، چراکه ناگفته های زیادی دارند که تاکنون جایی ثبت و ضبط نشده است.
رضا افشار می افزاید: برنامه های گردشگری و بازدید از اماکن فرهنگی که برای بازنشستگان طراحی می شود در تحرک جسمی، بهتر زیستن و افزایش انرژی مثبت در آن ها بسیار موثر است و آنان را از افسردگی دور می کند که اثر آن در جامعه نیز انعکاس داده می شود.
وی ادامه می دهد: شهدا با اهدای خون خودشان امنیت امروز ما را فراهم کردند و وظیفه ما انتقال اهداف و وصیت های آن عزیزان به نسل آینده است و باید این ثروت فرهنگی و ارزش ها به درستی به نسل بعد انتقال پیدا کند.
بانوان بازنشسته وقتی به تالاری که جنبه رویدادی دارد، وارد می شوند، احساساتشان برانگیخته می شود و با اشک از روزهای جنگ تعریف می کنند؛ در این تالار تمام اتفاقات دوران دفاع مقدس به شکل زنده و در همان حال و هوای جنگ بازتاب شده است.
تعدادی زیادی از بازنشستگان کشوری بازدیدکننده از باغ موزه دفاع مقدس، در تالاری که وقایع انقلاب اسلامی را بازتاب می دهد، دوباره به بازگویی وقایعی که در فاصله سال ۵۷ تا آغاز جنگ، رخ داده و خود از نزدیک شاهد آن بوده اند، می پردازند. در این تالار تمامی وقایعی که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی و همچنین وقابع آغازین جنگ تحمیلی به نمایش در‌آمده است.
فاطمه موسوی، بازنشسته آموزش و پرورش با بیان اینکه تدارک اردوهای سیاحتی و تفریحی نقش بسزایی در سلامت روحی و روانی بازنشستگان دارد، می گوید: در باغ موزه دفاع مقدس تجدید میثاقی دوباره با شهدا برای من رخ داده است، چون در دوران نواجوانی جنگ را از نزدیک دیدم؛ همکاری، همبستگی و وحدتی که در جامعه ایران آن زمان وجود داشت، ستدونی بود و من خاطرات آن موقع را به دانش آموزانم انتقال دادم و هم اکنون نیز در دوران بازنشستگی مرتبا خاطرات دفاع مقدس و انقلاب اسلامی را برای کودکان و نوجوانان در محافل مختلف بازگو می کنم.
وی بیان می کند: سن اکثر بازنشستگان آموزش و پرورش زیر ۵۰ سال است، بنابراین در خانه نشستن در چنین سنی برایشان تحمل پذیر نیست و نمی توانند یکنواختی را تحمل کنند. امیدوارم مسوولان با برگزاری مستمر چنین اردوهای فرهنگی و سیاحتی، هم به تحرک و نشاط بازنشستگان کمک کنند و هم باعث شوند به طریقی تجارب خود را در اختیار مدارس و دیگر اماکن علمی و فرهنگی قرار دهند.
باغ موزه دفاع مقدس در اراضی عباس آباد در زمینی به مساحت ۲۰۵ هزار متر مربع و زیربنای ۳۰ هزار متر مربع ساخته شده است. این باغ موزه از هفت تالار و یک قسمت انتهایی که یادمان دفاع مقدس است تشکیل شده که در آن اعداد ۷ و ۸ به‌کار رفته است؛ عدد هشت به عنوان نمادی از هشت سال دفاع مقدس و عدد هفت به خاطر تقدسی که دارد. در باغ موزه دفاع مقدس المان هایی از دوران دفاع مقدس نصب شده است که روایت گر هر آنچه از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان جنگ تحمیلی رخ داده است، می باشد.

گزارش و عکس: مینا شیروانی ناغانی