نقش تعیین کننده اصلاحات پارامتریک در مقابله با بحران صندوق ها

پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی با بیان اینکه بازپرداخت بدهی‌ها به تنهایی برای رفع بحران صندوق ها کفایت نمی‌کند، بر نقش تعیین کننده اصلاحات پارامتریک تاکید کرد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری به نقل از سایت تامین ۲۴، یاسر باقری، با بیان اینکه نفس برگزاری نشست های مختلف با سیاست‌گذاران و معطوف شدن توجه آنان به موضوع صندوق‌ها، اقدامی قابل تقدیر است، گفت: برگزاری چنین نشست هایی اقدامی دیرهنگام تلقی می‌شود و حتی اگر نشست‌هایی از این جنس، پیش از تصویب قانون برنامه ششم توسعه رخ داده بود، می‌توانست پیامدهای درخور توجهی داشته باشد؛ در حالی‌ که برنامه ششم از منظر مواجهه با وضعیت صندوق‌ها به هیچ رو، برنامه مترقی‌ای تلقی نمی‌شود.
باقری ادامه داد: همین موضوع نشان می‌دهد که تاخیر طولانی نمایندگان در پرداختن به این موضوع نشان از عدم باور اکثر نمایندگان به وضعیت ناخوشایند صندوق‌ها بوده است؛ در واقع تصویر صندوق‌های ثروتمند تصویری تاریخی و ماندگار در ذهن نمایندگان بوده و به همین دلیل آنان در برابر تغییر این کلیشه با وجود هشدارهای کارشناسان مقاومت می‌کردند.
این پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی همچنین گفت: در چند ماه گذشته این موضوع به یکی از دغدغه‌های بسیاری از نمایندگان بدل شده است و در همین مدت مجلس در آخرین اصلاحات برنامه توسعه، بازپرداخت سالانه ۱۰ درصد از بدهی دولت به تامین اجتماعی را تصویب کرد؛ باز در همین زمان، برای نخستین بار شاهد ارائه طرح اصلاح اساسی صندوق‌ها به صحن مجلس بودیم؛ هرچند طرح مذکور خام و نسنجیده بود، اما آنچه بیش از همه در این امر خودنمایی می‌کرد دغدغه مجلس نسبت به وضعیت صندوق‌ها بود.
باقری تاکید کرد: مساله مهم این است نمایندگان مجلس به وخامت اوضاع پی برده‌اند، اما راهکار سیاستی روشنی برای مواجهه با این وضعیت ندارند؛ بنابراین به تشکیل نشست هایی روی آورده‌اند تا شاید چاره‌ای اندیشیده شود. این اقدام درخور تحسینی است.
وی در بیان عوامل بحران‌ساز صندوق‌ها گفـت: بدهی‌های دولت، قوانین حمایتی مجلس و سومی مدیریت صندوق‌هاست و از آنجا که مطالبات دولت خود بخش مهمی از بحران است و از طرفی دولت توان و تمایلی برای بازپرداخت بدهی خود به صندوق ها را ندارد.
وی حساس شدن مجلس در این زمینه را امیدوارکننده دانست و افزود: حساسیت مجلس امیدبخش است به این دلیل که بدین ترتیب شاید خود هزینه بیشتری به صندوق‌ها تحمیل نکنند و ثانیاً با اعمال فشار بیشتر بر دولت بتواند راهکاری برای کاهش مطالبات صندوق‌ها بیندیشد و ثالثا به اصلاحات راهگشا در نظام بازنشستگی روی آورند.
باقری تصریح کرد: نگرانی اساسی در این است که مجلس ایده روشنی در این زمینه ندارد و این موضوع می‌تواند سبب سوق یافتن آن به اصلاحات سیستمی به جای اصلاحات پارامتریک شود؛ به‌ویژه آنکه اصلاحات سیستمی مانند تغییر از نظام دی‌بی به دی‌سی معمولا برای بسیاری از مردم گنگ و مبهم خواهد بود درحالی‌که مثلا تغییر سن بازنشستگی، برای همگان امری ملموس است و ممکن است نمایندگان و دولت از پیامدهای آن بهراسند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بازپرداخت بدهی‌ها به تنهایی برای رفع بحران صندوق ها کفایت نمی‌کند، افزود: به باور بنده دولت اساسا توان پرداخت بدهی‌ها را ندارد و چیزی که در این زمینه لازم است و اهمیت تعیین‌کننده دارد، اصلاحات پارامتریک است؛ اما متاسفانه در اصلاحات پارامتریک هم با محدودیت اساسی روبرو هستیم؛ به دلیل وضعیت ناخوشایند میزان مستمری‌ها نسبت به هزینه‌های خانوار، امکان کاهش نسبت جایگزینی و کاهش پرداختی مستمری وجود ندارد؛ از سوی دیگر با توجه به وضعیت ناخوشایند اشتغال و دستمزد کارگران نیز نمی‌توان درصد حق بیمه را افزایش داد؛ بنابراین مهمترین پارامتر قابل تغییر در این زمینه سن بازنشستگی است. به‌ویژه با توجه به فاصله سن بازنشستگی از سن امید به زندگی، تغییر در این پارامتر منطقی و قابل پذیرش است. اما اینکه چنین جسارتی در مجلس وجود داشته باشد یا خیر محل پرسش است.