معرفی کتاب

این کتاب به تشریح دیدگاه افلوطین یا فلوطین ( به یونانی پلوتینوس) آخرین فیلسوف بزرگ یونانی راجع به مسئله هستی و چیستی خدا و صفات او دارد و در آن سعی شده تا حدّ امکان به دور از پیچیده‌گی‌های معمول فلسفی دیدگاه او را در خصوص موضوع مذکور روشن نموده و جوانب مسئله را توضیح دهد. کتاب از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده، در مقدمه به اهمیت بحث در خصوص خدا پرداخته شده است.

در فصل اول نویسنده با استناد به زندگی‌نامه افلوطین نگارش فرفوریوس، نیم‌نگاهی به زندگی و آثار او دارد.

در فصل دوم، شمایی کلی از فلسفه افلوطین در حوزه متافیزیک مطرح شده و در آن خواننده را با عناصر و بن‌مایه‌های اصلی فلسفه افلوطین، همچون ماده و صورت، روح یا نفس، عقل و خدا یا واحد، آشنا نموده است.

فصل سوم اختصاص به تشریح دیدگاه افلوطین در خصوص هستی خداوند داشته و به ذکر دلایل او در باب اثبات هستی خدا دارد،

نویسنده فصل چهارم را به تشریح دیدگاه افلوطین در خصوص چیستی خدا اختصاص داده و سعی شده صفات خداوند یا واحد، از منظری فلسفی و روان و بر طبق دیدگاه و ذوق فلسفی او بیان و اثبات گردد.

مطالعه این کتاب به چه کسانی پیشنهاد میشود؟

مطاللعه این کتاب را به کلیه علاقمندان فلسفه و الهیات، عرفان و دانش‌های بنیادی و سایر بزرگوارانی که به‌دنبال ریشه‌یابی تاریخی اندیشه‌های فلسفی می‌باشند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب:

• مسئله خدا:

مسئله خدا مهم‌ترین جایگاهِ گفتگوی تعقلی را چه در فلسفه و چه در دین دارا است. دین که یک امر قدسی است به تشریح چگونگی رابطه انسان با خدا، و شرح و توصیف ذات و صفات خداوند با بیانی عقلانی و نمادین می‌پردازد. در دین مفهوم خدا، همچنین اسماء و صفات مختص او بیان و در ضمنِ تمثیل‌ها و تشبیه‌ها برای مخاطب تشریح می‌گردد. تا او به فراخور حال و وضع علمی خود از این بحر بهره خود را ببرد. خدا موجودی قائم به خود و محور دین است، موجودی است فوق بشر که از بشر خواستار تکالیفی شده، که انسان می‌بایست آن‌ها را انجام دهد و خدا متناسب با انجام و یا عدم انجام این تکالیف، انسان را مستوجب پاداش و یا عقاب در دنیا و آخرت قرار می‌دهد.

بحث از خدا و اعتقاد به او از کنه تاریخ بشر در همه ادیان الهی و غیر الهی به سبک‌ها و شیوه‌های مختلف به‌صورت اعتقاد به خدا و یا خدایان و یا خدایی فوق خدایان متعدد، مطرح بوده است.

در فلسفه نیز از ابتدای سپیده‌دمان تاریخ تفکر فلسفی بشر، که به شکل مکتوب برای ما باقی مانده، این موضوع پا به میدان کندوکاوهای عقلی گذاشته، خاصه از زمان افلاطون و ارسطو، و توسط این دو فیلسوف بزرگ مسئله خدا و اعتقاد به او و بحث در خصوص اثبات ذات و صفات و چگونگی و نوع ارتباط آن با عالم طرح و مورد بررسی قرار گرفته، و بسیاری از فیلسوفان بعدی تحت تأثیر روش‌های بحثی و شیوه‌های استدلالی آن‌ها قرار گرفته‌اند؛ و چه‌بسا بسیاری از آن مطالب را با سبک‏های نگارشی مختلف در آثار خود مجدداً بازگو نموده‌اند.

خدا موضوعی است که از ابتدای تاریخ سنتی و باستانی فلسفه مطرح شده و هم‌اکنون نیز همان جایگاه و اهمیت را داراست و هیچ فکر و اندیشه و وجودی از تفکر در خصوص آن خود را بی‌نیاز نمی‌داند.

همیشه بحث‌های نظری در پی فایده‌های عملی یک امر برای انسان مطرح می‌شود، و هیچ‌کس نیست که نقش و اهمیت اعتقاد به وجود خدا را، در حیات انسان منکر باشد، اعتقاد و عدم اعتقاد واقعی به وجود خدا اثرات قابل‌توجهی در چگونگی حیات انسانی داشته و دارد و باعث جهت‌گیری‌های متفاوت در زندگی انسان می‌شود. البته درصورتی‌که اعتقاد به او دور از پیرایه‌های خرافاتی و غیرمنطقی باشد.

سعی ما تشریح و توصیف خدا در فلسفه افلوطین است، در خصوص شأن و جایگاه این فیلسوف در تاریخ فلسفه و اهمیت و تأثیر او در فلاسفه بعدی توضیحاتی داده شد. اینک به یکی از مهم‌ترین اجزاء این فلسفه که در حقیقت رکن رکین آن نیز است می‏پردازیم، تا ملاحظه کنیم او چگونه تصویری از خدا در مجموعه آثارش برای خوانندگان ترسیم کرده است، و البته نسبت به بعضی ویژگی‌ها و مطالب او تأکید بیشتری خواهیم داشت. سعی ما در فصل اول نمایاندن شمای کلی مسئله و موضوع خدا در فلسفه افلوطین است و در فصل بعد به بعضی از مهم‌ترین صفاتی که او برای خدا بیان کرده می‌پردازیم.