معرفی کتاب:

شناخت عوامل و مؤلفه های تاثیرگذار در انتخاب رشته مرهون شناخت رشته های دانشگاهی، مؤسسات آموزش عالی، روشها و آئین نامه ها و قوانین حاکم بر آنها به عنوان اصول حاکم بر فرآیند انتخاب رشته تحصیلی است در حوزه انتخاب رشته با دو مفهوم مجزای الگوریتم انتخاب رشته و مشاوره انتخاب رشته مواجه هستیم. مشاوره انتخاب رشته مربوط است به دریافت پاسخهایی درباره سؤالات مبتنی بر شناخت علایق، توانمندیها، استعدادها و خودسنجی فرد از خود، شناخت رشته های دانشگاهی، نیاز بازار کار به آنها و آینده شغلی و تحصیلی آن و تطبیق مناسب تواناییهای فرد با امکانات و خواسته های مؤسسات آموزش عالی است. درحالیکه الگوریتم انتخاب رشته فرآیند تصمیم گیری مبتنی بر رعایت قوانین و مقررات آزمون، ترازبندی صحیح، وضعیت علمی داوطلب بر اساس نتایج آزمون، شناخت میدانی از علاقه مندیها و انتخابهای سایر رقبا است. اگر هرکدام از این موارد با دریافت اطلاعات درست انجام پذیرد، داوطلب یک انتخاب رشته صحیح و اصولی خواهد داشت و با آرامش بیشتری به ادامه تحصیل خود فکر خواهد کرد. انسان در مسیر زندگی با فراز و نشیب های فراوانی روبه رو می شود که برخی از آنها میتوانند در نحوه انتخاب راه درست سرنوشت ساز باشند. انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل مناسب نیز از جمله مواردی که در آینده فرد بسیار تأثیرگذارند. انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند و نمیتوان این دو را جدا از هم در نظر گرفت. انتخاب رشته تحصیلی به شکلی مقدمه انتخاب شغل است به طوریکه رشته تحصیلی مدرسه و دانشگاه راه ورود به مشاغل وابسته به آن رشته است.

با توجه به تعاریف و موارد ذکر شده این نکته قابل فهم و درک است که دانشجوی بی علاقه به رشته تحصیلی خود، مهارت و توانایی لازم را برای پیدا کردن شغل متناسب با رشته تحصیلی خود به دست نخواهد آورد و در آینده نیز شغل غیرمتناسب را با علاقه و رضایت انجام نخواهد داد و در نتیجه سرمایه یک کشور که آن هم سرمایه نیروی انسانی است بدون هیچ بهره وری از بین خواهد رفت. و با توجه به اهمیت شغل و ارتباط آن با پیشرفت یک کشور در این کتاب سعی شده رشته های دانشگاهی و زمینه های شغلی وابسته به آنها برای دانش آموزان و داوطلبان کنکور معرفی شود تا این عزیزان بتوانند با شناخت و آگاهی بهتر رشته های موردعلاقه خود را انتخاب کنند. این کتاب علاوه بر اینکه برای دانش آموزان و داوطلبان کنکور مفید است، برای خانواده های این افراد نیز مفید است چون میتوانند با کسب اطلاعاتی کاملتر فرزندان یا دوستان خود را بهتر راهنمایی کنند، همچنین اطلاعات این کتاب برای تمام افراد کنجکاو و علاقه مند به آشنایی با مشاغل گوناگون، جهت بالا بردن سطح معلومات علمی و عمومی مفید است. رشته های دانشگاهی بخشی از دانش هستند؛ که در دانشگاهها و دیگر مراکز آموزش عالی تدریس و پژوهش میشوند؛ و مورد پژوهش قرار میگیرند. رشته های دانشگاهی معمولا زیر رشته و گرایش های زیادی دارند. افرادی که در رشته خاصی تحصیل میکنند و در آن رشته تخصص لازم را به دست می آورند به عنوان متخصص شناخته میشوند. آشنایی با رشته های مختلف تحصیلی در دانشگاه میتواند به داوطلبان کنکور سراسری کمک کند تا رشته ای را در انتخاب رشته کنکور سراسری و آزاد، فرآیند بدون کنکور دانشگاه آزاد و پیام نور و … انتخاب کنند که به آن رشته علاقه مندند و همچنین بعد از فارغ التحصیلی بازار کار دارند.

یکی از انتخابهای مهم زندگی هر فرد پس از پایان تحصیلات متوسطه و تصمیم به ادامه تحصیل در سطوح دانشگاهی، انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل است. این انتخاب که در تعیین سرنوشت و آینده افراد تأثیر چشمگیری دارد، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد که میتوان آنها را به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد. عوامل درونی در کنترل فرد هستند؛ البته این به معنی عدم تأثیرپذیری از عوامل بیرونی نیست. اما عوامل بیرونی تا حدودی از اختیار فرد خارج اند و به صورت غیرمستقیم انتخاب او را تحت تأثیر قرار میدهند. هر دانش آموزی از یک طرف با توجه به علاقه مندی، استعداد و توانایی خود و از طرف دیگر نتیجه ای که در آزمون سراسری کسب میکند، ملزم است در این فرایند تصمیم گیری، مناسب ترین انتخاب را با تحلیل شرایط مذکور و براساس آیندهای که برای خود ترسیم کرده، پایه ریزی کند؛ چرا که انتخاب صحیح رشته تحصیلی در آینده تحصیلی، شغلی و به طورکلی در زندگی افراد نقش انکار ناپذیری دارد.

شاید بتوان معیار موفقیت در انتخاب رشته دانشگاهی را در دو نکته خلاصه کرد، اولین معیار، داشتن انگیزه لازم در طول تحصیل در رشته انتخابی و دومین معیار، داشتن بازار کار مناسب آن رشته بعد از فارغ التحصیلی است. برای اینکه متقاضیان تحصیل در دانشگاه بتوانند رشته انتخاب کنند که این دو معیار را در طول تحصیل و بعد از فارغ التحصیلی داشته باشند باید از آن رشته شناخت کافی داشته و اطلاعات لازم را به دست آورده باشند.

هدف و تلاش برای نگارش مجموعه کتابهای آموزشی آناتومی رشته های دانشگاهی پر کردن خلائی است که از نبود آگاهی داوطلبان ورود به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور در خصوص شناخت هدف و ماهیت رشته ها، استعدادها و تواناییهای موردنیاز، وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، آینده شغلی و بازار کار و نظایر اینها ایجاد میشود چون این خلا باعث می شود داوطلبان که پس از اعلام نتایج با چالشی غیرقابل جبران مواجه شوند.

از طرف دیگر برای در جهت افزایش آگاهی دانش آموزان نسبت به رشته های دانشگاهی و برای اینکه دانش آموزان پایه هدف، گذاری بهتر و انگیزه بیشتری برای درس خواندن داشته باشند، کوشیده ایم در این کتاب به طور خلاصه و کاربردی به معرفی رشته های پرمخاطب و موجود در دانشگاههای کشور در تمام گروههای آموزشی پنجگانه دانشگاهی بپردازیم و جزئیات لازم را در اختیار دانش آموزان عزیز و داوطلبان گرامی ورود با دانشگاهها قرار دهیم تا از این طریق بتوانیم در مسیر انتخاب رشته و آگاهی از رشته های تحصیلی، برای دانش آموزان کنکوری گام مثبتی برداریم و برای موفقیت آنها در کنارشان باشیم.

مطالعه این کتاب  به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

مطالعه این کتاب را به دانش آموزان سال دوازدهم دبیرستان ، پشت کنکوریها ، مشاوران کنکور در مدارس و آموزشگاه ها و والدین توصیه می شود.

بخشی از کتاب:

برای یک انتخاب رشته خوب چه باید کرد؟

چه رشته ای را انتخاب کنم؟

اگر کنکوری هستید، حتماً در طی سالهای دبیرستان بارها با چنین جملاتی روبرو شده اید؛ جملاتی که به نحوی دانش آموزان را به سمت رشته هایی خاص سوق میدهد و این ذهنیت را در آنها ایجاد میکند که بعضی از رشته ها بر سایر رشته ها اولویت دارند و تمام هموغم یک دانش آموز باید این باشد که در رشته مورد نظر پذیرفته شود. اما باید بدانید که یک رشته خاص، به تنهایی نه خوب است و نه بد؛ چرا که اگر کسی به رشته ای غیر معروف علاقه مند باشد، توانمندیهای لازم را برای تحصیل در آن رشته داشته باشد و با دل و جان به مطالعه آن بپردازد، در رشته مورد نظر، یک نیروی کارآمد خواهد شد، و اگر به رشته ای پرمخاطب علاقه مند نباشد و فقط به خاطر نگاه جامعه وارد آن رشته شود، شاید حتی نتواند در رشته مورد نظر خود فارغ التحصیل شود، و اگر هم فارغ التحصیل شد، در بازار کار موفق نخواهد بود و حداقل رضایت خاطر لازم را از رشته تحصیلی و همچنین شغل خود نخواهد داشت. به همین دلیل، درانتخاب رشته تحصیلی، باید بسیار دقت وتأّمل کنید و حتی پیش ازاطلاع از رتبه خود در آزمون سراسری، در این زمینه تصمیم گیری کنید.

توجه داشته باشید که در انتخاب رشته تحصیلی، دو هدف را باید تأمین کنید: الف – هدف فردی، که شامل امیال و آرزوهای فردای شماست. ب- هدف اجتماعی و آرمانگرایانه،که در برگیرنده رشد و شکوفایی جامعه و خدمت به مردم است. فرد موفق کسی است که بتواند به گونه ای این دو هدف (فردی – اجتماعی) را با یکدیگر ادغام کند تا در نهایت نتیجه ای رضایت بخش به دست آید. اینجاست که اهمیت بحث مشاوره تحصیلی – شغلی (با توجه به اینکه تحصیلات، اساس و پایه اشتغال هر فرد در آینده اوست ) خود را نشان میدهد. درواقع، عقیده ما بر این است که اگر فرد امکان این را نداشته باشد که با اطلاعات صحیح و دقیق، دست به انتخاب رشته بزند، بدین معناست که نمیتواند در آینده، شغل مناسبی داشته باشد؛ بنابراین، هر فردی باید برای اجتناب از آسیب های روانی و مادی ناشی از انتخاب نادرست رشته تحصیلی و به دنبال آن آینده شغلی خود، با رعایت مجموعه ای از موازین و اطلاعات، دست به انتخاب رشته بزند؛ زیرا در مراکز مشاوره به صورت تجربی دیده می شود که افراد متعددی با شکایت از افسردگی مراجعه کرده اند و پس از بررسی ریشه ها و علل افسردگی آنها مشخص شده است که این اشخاص، با داشتن تحصیلات عالی و شغل به ظاهر مناسب، دچار نوعی رکود و سردرگمی هستند و همین امر در دراز مدت، باعث افسردگی آنها شده است؛ زیرا به آن رشته و به آن شغل، علاقه نداشته اند. حتماً میپرسید وقتی رتبه شما اعلام نشده است و حتی از حدود آن اطلاع ندارید، چگونه میتوانید رشته تحصیلی خود را انتخاب کنید؟ ما نیز قبول داریم که رتبه، نقش مهم و اساسی در انتخاب رشته محل دارد، اما شما می توانید تا زمانی که از رتبه کنکورتان مطلع می شوید، درباره رشته ای مختلف، اطلاعات کسب کنید و ضمن گفتوگو با والدین، دبیران و مشاوران مجرب، توانمندیها و استعدادهای خود را بهتر بشناسید تا بتوانید در مهلت محدود انتخاب رشته دانشگاهی، دقیق تر عمل کنید. اینترنت، راهکاری مناسب برای کسب اطلاعات لازم یکی از بهترین منابع کسب اطلاعات درباره رشته های دانشگاهی، سایت دفتر برنامه ریزی آموزش عالی و سایت معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که در هر دو سایت، سرفصل های کلیه رشته های دانشگاهی در اختیار همگان قرار داده شده است. همچنین بعضی از دانشگاهها در سایت خود رشته های دانشگاهی مرتبط با آن دانشگاه را معرفی کرده اند. بسیاری از اوقات با جستجوی اسم رشته مورد نظرتان در موتورهای جستجو، میتوانید اطلاعات متنوعی درباره آن رشته کسب کنید. والدین، گزینه ای مناسب برای مشورت در انتخاب رشته بعد از خود داوطلب ( و گاه حتی قبل از او ) بهترین افرادی که یک داوطلب را می شناسند و میتوانند درباره توانایی ها و علایق وی نظر بدهند، والدین او هستند؛ والدینی که از دوران کودکی در کنار او بوده و با روحیات و خصایص وی آشنا هستند؛ در ضمن، والدین از شرایط و موقعیت اجتماعی و خانوادگی یک داوطلب به خوبی باخبر بوده و در نتیجه، بهترین افراد برای مشورت در یک انتخاب رشته دقیق و مناسب هستند؛ البته والدین نیز باید آزادی عمل لازم را به فرزندشان بدهند و بپذیرند که تصمیم نهایی را باید خود داوطلب بگیرد. آنها باید به او اجازه بدهند تا درباره رشته تحصیلی و محل تحصیل مدنظر خود، اطلاعاتی را کسب کند و با توجه به این اطلاعات، دست به انتخاب بزند. گاهی والدین، فرزند خود را مجبور میکنند تا رشته تحصیلی خاصی را انتخاب کند. این والدین شاید به دنبال تحقق آرزوهای خود هستند و فکر میکنند که فرزندشان مسؤولیت دارد تا آرزوی آنها را برآورده کند. بار دیگر میگوییم که والدین برای مشورت، و نه تصمیم گیری نهایی، گزینه بسیار مناسبی هستند.

دبیران، کارشناسانی آشنا با توانمندیهای دانش آموزان دبیران دوران تحصیل داوطلب، به ویژه دبیران دوران دوم متوسطه، میتوانند اطلاعات خوبی را درباره توانمندیهای وی در اختیارش قرار دهند. گاه یک دانش آموز، آنچنان در ایده آل ها و حتی مطلوبیت های جامعه غرق می شود که از توانمندیهای خود غافل می ماند، اما یک دبیر، که به مدت یک سال تحصیلی با او بوده و با روند پیشرفت علمی وی آشناست، میتواند یاور قابل اعتمادی برای داوطلب باشد.