اکونومیست تحلیل کرد:

فناوری‌های نوین برای سالمندان مفیدترند تا جوانان

مهم نیست که عمر شما چقدر به درازا بکشد، برای بسیاری از افراد، سال‌های آخر عمر سال‌هایی سخت است.


به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، اکونومیست نوشت: در جهان ثروتمند، از هر ۵ فرد بالای ۸۰ سال، یک نفر تحت تاثیر اشکالی از دمانس قرار دارد، یک چهارم افراد با مشکلات بینایی دست و پنجه نرم می‌کنند و چهار نفر از هر پنج نفر دچار اختلالات شنوایی می‌شوند. از این میان، کسانی که به ۹۰سالگی برسند، حداقل با یکی از انواع مشکلات مربوط به سلامتی دست به گریبان اند و خیلی‌ها هم چند بیماری را باهم دارند. عادلانه نیست، ولی کسانی که در جوامع کمترتوسعه‌یافته و کمترآموزش‌دیده زندگی می‌کنند، زودتر به این بیماری‌ها دچار می‌شوند.

در گذشته، سالمندان سال‌های پایانی عمر خود را که اغلب با وابستگی فزاینده همراه بود، در خانه و تحت مراقبت نزدیکانشان سپری می‌کردند. در طول قرن گذشته، با ورود مبحث سالمندی به موضوعات بهداشتی و پزشکی، مراقبت از سالمندان در قالب حمایت‌های بازنشستگی یا آسایشگاه‌های سالمندان گنجانده شد. ولی از یک سو، اغلب سالمندان تمایلی به زندگی طولانی‌مدت در این موسسات ندارند و از سوی دیگر، این سبک زندگی هزینه‌های گزافی دارد. از این رو، کارشناسان دوباره «سالمندی در خانه» را پیشنهاد می‌کنند.

تصمیم خوبی است ولی با مشکلاتی هم همراه است. خانه یک فرد سالمند همچون قصر آرامش اوست ولی اگر با مشکلات حفظ تعادل روبرو باشد یا فراموش کند اجاق را خاموش کند، می‌تواند تبدیل به تله مرگ او شود.

مشکل دیگر این است که این تغییر رویه ممکن است منجر به نابرابری‌های جنسیتی شود که در طول دهه‌های گذشته با آنها مبارزه شده است. مراقبت از اعضای سالمند خانواده یکی از مهم ترین دلایل ترک کار زنان است، همان طور که زنان به دلیل مراقبت از نوزادانشان در حدود ۳۰ سالگی از شغل خود کناره می‌گیرند، در حدود ۵۰ سالگی برای دومین بار ناگزیر به ترک کار می‌شوند.
فناوری نوین نویدهای بزرگی برای بهتر کردن زندگی برای سالمندان داده است، تا بتوانند استقلال خود را حفظ کنند و طول عمر بیشتری داشته باشند. همین طور وجود فناوری‌ها برای کسانی که از خودشان مراقبت می‌کنند اهمیت زیادی دارد و می‌تواند برای آنان آرامش خاطر به همراه داشته باشد. فناوری‌های نوین همچنین می‌توانند برای موسسات خدمات مراقبتی و بهداشتی هم مفید باشند چون از هزینه‌های سنگین بیمارستان و سرای سالمندان پیشگیری می‌کنند.
مشکل اینجاست که چه کسی باید هزینه‌ها را بپردازد. بیشتر فناوری‌های مورد نیاز برای بهبود زندگی در سال‌های پایانی عمر در حال حاضر موجودند ولی نبود اطمینان از بودجه مربوط به آنها مخترعان را از جستجو برای ایده‌های ناب دلسرد می‌کند و سرمایه گذاران ریسک پذیر را به عقب می‌راند.
عجیب اینکه، بزرگترین پتانسیل موجود برای ارتقای سبک زندگی سالمندان در فناوری‌هایی نهفته است که برای جوانان ساخته شده اند. دو تحول گسترده که به نظر می‌رسد برای سبک زندگی هزاره جدید طراحی شده اند، یعنی خانه‌های هوشمند و اقتصاد درخواست-محور، می‌توانند تاثیر شگرفی بر زندگی سالمندان بگذارند.
 

خانه‌های هوشمند
خانه نقلی دالف هانی، در نگاه نخست، شبیه هزاران خانه دیگر اوستوورن در روتردام هلند به نظر می‌رسد. ولی مجموعه ای از هشت حسگر یک کمپانی فناورانه، خانه این فرد ۸۷ ساله را به یک قصر دیجیتال تبدیل کرده است. فرزندان او، که همگی در دهه ۵۰ عمر خود هستند، با استفاده از یک اپلیکیشن اطلاع رسانی می‌توانند زمان به خواب رفتن، دستشویی رفتن، غذاخوردن یا بیرون رفتن او از خانه را ببینند و اگر مشکلی پیش آمد، فورا مطلع شوند. آقای هانی به شوخی می‌گوید: «آنها همیشه دارند مرا نگاه می‌کنند» ولی خودش می‌گوید که احساس امنیت بیشتری دارد «بدون اینکه فکر کند کسی دارد با آن دوربین‌ها جاسوسی اش را می‌کند».
 

چیزهای کوچکی که می‌توانند به مشکلات بزرگی تبدیل شوند
نسخه ای اینچنینی از یک خانه هوشمند می‌تواند تفاوت زیادی در زندگی شمار رو به رشد افراد سالمندی ایجاد کند که به تنهایی زندگی می‌کنند و دلشان می‌خواهد در خانه خودشان بمانند. سنسارا (Sensara) شرکتی که خدمات مربوط به این حسگرهای هوشمند را ارائه می‌دهد، بر این باور است که ارزش اصلی این سیستم‌ها در این است که می‌توانند مشکلات کوچک را پیش از تبدیل شدن به بحران و ایجاد هزینه سنگین حل کنند؛ برای مثال بیشتر شدن دفعات استفاده از دستشویی می‌تواند نشانه ای از بروز عفونت ادراری باشد یا کندی در راه رفتن، می‌تواند علامتی برای احتمال سقوط قریب الوقوع باشد که دلیل اصلی مرگ ناشی از آسیب دیدگی در سالمندان است. با مشاهده زودهنگام چنین مشکلاتی الگوریتم‌ها به افراد سالمند یا مراقبان آنان هشدار می‌دهند که مداخلات ساده ای مورد نیاز است.
تا به امروز اغلب استفاده کنندگان از خانه‌های هوشمند یا حسگرهای پوشیدنی تنها از ابزارهای ابتدایی مرتبط با آن استفاده کرده اند: حسگرهایی در خانه یا مانیتوری به دور مچ دست. ولی تصور خانه ای که در آن خواب ساکنان از طریق ابزاری در گوش رصد می‌شود، یا یخچالش با استفاده از اطلاعات مشاهده شده توسط ابزارهای رصد، پیشنهادی برای خوردن ارائه می‌دهد، یا دستگاهی برای ارائه داروی مناسب در زمان مناسب در آن وجود دارد چندان دور از ذهن نیست. یک اجاق هوشمند می‌تواند در صورت وجود خطر آتش سوزی خودبه‌خود خاموش شود و لوله‌های هوشمند می‌توانند شیر آبی را که بی دلیل باز مانده است، ببندند. همچنین با به صدا در آمدن زنگ در خانه، ساعت هوشمند می‌تواند به فرد سالمند اطلاع دهد که چه کسی پشت در است. اینها داده‌هایی است که همواره می‌توانند برای مراقبان سالمندان مفید باشند.
در حال حاضر بیشتر فناوری‌های لازم برای ارائه چنین خدماتی، دست کم در شکل نمونه اولیه، موجود است. بخش دشوار ماجرا وادارکردن سرمایه گذاران برای هزینه کردن بابت آن است. اغلب فناوری‌ها برای مخاطبان جوان طراحی شده اند و برای استفاده افراد سالمند نیازمند آسان تر شدن کاربرد هستند. بسیاری از شبکه‌های اجتماعی برای نوجوانانی طراحی شده اند که سراسر روزشان را در کلاس‌های درس می‌گذرانند ولی برای سالمندانی که ممکن است با حس تنهایی دست به گریبان باشند، کمتر فکری شده است. جالب اینکه بر طبق پژوهشی از مرکز تحقیقات پیو (Pew)، بیش از یک سوم امریکایی‌های بالای ۶۵ سال از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. هرچند آمار اروپاییان کمتر از این است ولی آنها هم در همین مسیرند.

خدمات درخواست-محور
یک فرصت فوق العاده دیگر، خدمات درخواست محور است. دسترسی به خودرو، تحویل خواروبار، تعمیرکار و خدمات پزشکی در خانه با یک حرکت انگشت روی گوشی موبایل برای سالمندانِ تنها نعمت است. همین حالا هم سالمندان با چنین خدماتی بیگانه نیستند و در صورتی که تحرکشان کمتر و نیازشان به این خدمات بیشتر شود، قطعا درخواست‌هایشان افزایش خواهد یافت. حالا شرکت‌های خدمات رسان هم بیشتر به دنبال پرستارانی هستند که در هر زمان آماده به کار باشند و بتوان آنان را به خدمت گرفت.
با افزایش سن جمعیت، تقاضا برای چنین فناوری‌هایی افزایش می‌یابد ولی اگر مکانیسم‌های تامین بودجه ایجاد نشود، همگان نمی‌توانند به طور برابر از این امکانات بهره مند شوند. همان طور که امروزه داروهایی برای پیشگیری از بروز بیماری‌ها تجویز می‌شود، شاید در آینده ای نه چندان دور، پزشکان نصب اپلیکیشن‌هایی برای پیشگیری از سقوط یا استفاده از داروها در زمان مناسب را برای سالمندان تجویز کنند.
مترجم: فاطمه اتراکی