نظام بازنشستگی در کشور لالههای نارنجی/ سن بازنشستگی هلندیها به ۶۷ سال رسید
هلند کشوری در شمال غربی اروپا است که با کشورهای آلمان، بلژیک، بریتانیا همسایه است. پایتخت این کشور آمستردام است. زبان رسمی مردم این کشور زبان هلندی و واحد پول آن یورو نام دارد.
به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل صندوق بازنشستگی کشوری، جمعیت کشور هلند ۱۷ میلیون و ۱۳۱ هزار نفر است که ۱۸.۸ درصد جمعیت را افراد ۶۵ سال و بالاتر تشکیل میدهند. نسبت وابستگی جمعیت در این کشور، ۵۴.۳ درصد است.
نظام بازنشستگی کشور هلند دارای سه لایه اصلی بازنشستگی دولتی با نرخ ثابت که مرتبط با حداقل درآمدها است و طرحهای بازنشستگی شغلی و طرحهای پس انداز فردی است. تامین بودجه بازنشستگی دولتی توسط صندوق پسانداز عمومی (Algemene Ouderdomswet) صورت میگیرد و اعتبارات این نظام بازنشستگی نیز از طریق درآمدهای مالیاتی تامین مالی میشود.
اگرچه در کشور هلند برای ارائه طرحهای بازنشستگی، هیچ گونه تعهد قانونی برای کارفرمایان وجود ندارد؛ اما براساس توافقنامههای روابط صنعتی، ۹۱ درصد کارکنان تحت پوشش قرار گرفتهاند. بنابراین، بهتر است که این طرحها به صورت شبه اجباری درنظر گرفته شود.
در هلند، سن امید به زندگی در مردان ۷۹.۹ سال و در زنان ۸۳.۲ سال و سن بازنشستگی قانونی در مردان و زنان ۶۶ سال است که بهتدریج این سن در سال ۲۰۲۱ به ۶۷ سال و در سال ۲۰۲۲ به ۶۷ سال و ۳ ماه افزایش خواهد یافت، زیرا که سن بازنشستگی با سن امید به زندگی باهم درارتباط است. در واقع در هلند، شخصی که در سن ۲۰ سالگی در سال ۲۰۱۶ وارد بازار کار شود میتواند در سن ۷۱ سالگی بازنشسته شود.
نرخ فقر در افراد ۶۶ سال به بالا در این کشور، ۳.۷ درصد است که میزان آن بسیار پایینتر از میانگین این نرخ در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی (12.5 درصد) است.
میزان حمایتهای اجتماعی بسته به سن، نوع سکونت و حتی وضعیت خانوادگی (مجرد یا متاهل) متفاوت است. همچنین، میزان مستمری بازنشستگی کامل برای اشخاصی که بهتنهایی زندگی میکنند و دارای ۵۰سال سابقه هستند، ۱۱۴۸.۴۰ یورو در ماه است.
این میزان درصورتی که فرد با شخص بزرگسال دیگری زندگی میکند (به غیراز فرزند و یا والدین بیمهشده) و هر دو شخص به سن بازنشستگی نرمال رسیده باشند ۷۸۲.۹۵ یورو در ماه است و حتی درصورتی که شخص بزرگسال دیگر به سن بازنشستگی نرمال نرسیده باشد به فرد بیمهشده ۷۸۲.۹۵ یورو در ماه پرداخت میشود. میزان مزایا نیز به طور خودکار ۲۴.۹۳ یورو در ماه افزایش مییابد.
حداقل دستمزد ملی (NMW) یک کشور، حداقل مقدار حقوق و دستمزد در یک ساعت، روز و یا ماه است که به طور قانونی، کارفرمایان به کارگران پرداخت میکنند. حداقل دستمزد براساس سن است و براساس توسط قانون کار آن کشور تعیین میشود. دولت هلند، حداقل حقوق بازنشستگی را تضمین میکند.
درحال حاضر، ساعات کار در این کشور نسبتا انعطافپذیر است و بیش از ۸۰ درصد افراد ۶۵ سال به بالا و ۴۷ درصد افراد ۵۵ تا ۶۴ ساله به صورت پارهوقت کار میکنند درصورتی که به طور میانگین درکشورهای عضو سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی ۴۹درصد افراد ۶۵ سال به بالا و ۲۱ درصد افراد ۵۵ تا ۶۴ ساله به صورت پارهوقت کار میکنند.
نرخهای جایگزینی بالا و کار پارهوقت در سنین بالا در کشور هلند مرسوم است
امید به زندگی در هلند مانند سایر کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی (OECD) در حال افزایش است. دوره بازنشستگی طولانی در این کشور، پایداری مالی بازنشستگی پایه و همچنین بازنشستگی شغلی DB را تحت فشار قرار میدهد.
با افزایش امید به زندگی، تعهدات بازنشستگی نیز افزایش مییابد و سالمندی تاثیر منفی بر نرخ بهره و بازگشت سرمایه گذاری میگذارد که در نهایت انجام وعدههای بازنشستگی صندوقهای بازنشستگی مشکلتر میشود. ازاینرو، بحران مالی و نرخهای بهره پایین در این کشور، منجر به بحث و گفتگو درخصوص طرحهای شغلی آتی میشود.
در هلند به دلیل افزایش طول عمر، سنی که افراد واجد شرایط دریافت بازنشستگی پایه میشوند، درحال افزایش است. در دو سال گذشته، هلند یکی از سه کشور عضو OECD بوده که افزایش سن نرمال بازنشستگی را تصویب کرده است. با این اقدام، سن بازنشستگی عادی از ۶۵.۷۵ سال در سال ۲۰۱۷، به ۶۷سال در سال ۲۰۲۱ افزایش خواهد یافت که پس از آن با افزایش امید به زندگی نیز همچنان افزایش مییابد. کشور هلند یکی از معدود کشورهای عضو OECD است که به همراه کشورهای دانمارک، فنلاند، ایتالیا، پرتغال و جمهوری اسلواکی دست به چنین اقدامی زده است.
مطابق پیشبینیهای امید به زندگی رایج در هلند، سن بازنشستگی در سال ۲۰۶۷ به ۷۱ سال خواهد رسید که در آن صورت، این کشور دومین کشور عضو OECD (پس از دانمارک) است که دارای سن بازنشستگی نرمال بالایی دارد. درصورتی که در همین زمان، سن بازنشستگی به طور میانگین درکشورهای عضو OECD از ۶۴ سال به ۶۶ سال افزایش خواهد یافت. سن بالای بازنشستگی به حفظ سطوح بازنشستگی کمک خواهد کرد.
هلند در میان کشورهای عضو OECD دارای بالاترین نرخ جایگزینی است که حتی مشاغل کوتاه مدت در این کشور در مقایسه با سایر کشورهای عضو OECD نرخ جایگزینی نسبتا بالایی ارائه میدهند.
طرحهای بازنشستگی انعطافپذیر مانند طرحهای بازنشستگی زودهنگام (جزئی) در هلند دیده میشود. عمر طولانی، افزایش تنوع کاری و تمایل به استقلال بیشتر در جوامع مدرن؛ انگیزههایی را برای بازنشستگی انعطافپذیر فراهم کرده است. بازنشستگی پایه، انعطاف پذیر نیست و فقط در سن بازنشستگی نرمال مورد استفاده قرار میگیرد درصورتی که بازنشستگی شغلی، انعطافپذیری بیشتری دارد.
ارائه نظام بازنشستگی با انعطافپذیری بیشتر این امکان را فراهم میکند تا بسیاری از کارگران ضمن دریافت مزایای بازنشستگی، برای ادامه کارکردن علاقهمند شوند، ازطرفی منجر به فریب افراد شاغل تماموقت میشود تا آنها دیرتر بازنشسته شوند و یا ساعات کاری خود را کاهش دهند.
بسیاری از کارگران برای درآمد، تعاملات اجتماعی و یا علاقه به شغل خود، انگیزه کارکردن طولانیمدت را دارند درمقابل، بسیاری از کارگران به دلیل مشکلات سلامتی تمایل به ترک کار خود دارند که در این صورت به دنبال علایق دیگری میروند و یا از سالمندان و نوههای خود مراقبت و نگهداری میکنند.
در اتحادیه اروپا، تقریبا دوسوم شهروندان تمایل دارند قبل از اینکه به طور کامل بازنشسته شوند درخواست بازنشستگی جزئی و یا شغل پارهوقت بدهند. نظرسنجی AEGON در سال ۲۰۱۵ نشان داد که ۴۶ درصد کارگران در هلند، بازنشستگی انعطاف پذیر را درنظر گرفتند. همچنین، نظرسنجی دیگری نشان داد که سه چهارم کارفرمایان طرفدار سن بازنشستگی انعطاف پذیر هستند.
در بسیاری از طرحهای شغلی در هلند؛ بازنشستگی زودهنگام، بازنشستگی دیرهنگام و بازنشستگی تدریجی وجود دارد.
میانگین سن خروج از بازار کار در این کشور، برای مردان ۶۳.۷ سال و برای زنان ۶۲.۳ سال است که از سن بازنشستگی نرمال پایین تر است. در همان زمان، ۱۳ درصد افراد ۶۵ تا ۶۹ ساله پس از سن بازنشستگی نرمال کار میکنند که در کشور هلند نیز همانند سایر کشورهای عضو OECD، بازنشستگی مرحلهای وجود دارد و افراد درحالیکه مشغول انجام کار پارهوقت هستند، حقوق بازنشستگی جزئی نیز دریافت میکنند؛ اما بازنشستگی مرحلهای در این کشور نادر است و تنها ۱۲۰۰۰ کارمند در سال ۲۰۱۴ از این نوع بازنشستگی استفاده کردند.
بسیاری از کارگران سالمند در هلند مطابق با رواج عمومی کار پارهوقت در کشور، به صورت پارهوقت کار میکنند. سهم کار پارهوقت در اشتغال کشور بعد از سن ۶۵ سالگی کمی بیش از ۱۰ درصد در یونان و بیش از ۸۰ درصد در هلند است حتی درصورتی که کار پارهوقت در تمام گروههای سنی در هلند به صورت معمول باشد میزان آن برای سنین بالاتر به شدت افزایش مییابد.
میانگین ساعات کار برای سالمندان ۶۵ تا ۶۹ ساله، تقریبا ۲۲ ساعت در هفته است این درحالی است که میانگین ساعات کار برای افراد ۵۰ تا ۶۴ ساله کمی بیشتر از ۳۰ ساعت در هفته است.
ترجمه: فریبا بهزاد
منابع:
www.issa.int
www.oecd.org