مدیر عامل عامل صندوق بازنشستگی کشوری اعلام کرد: همه ایرانیان زیر چتر نظام نوین بیمه و بازنشستگی
درباره سرمایه‌گذاری صندوقهای بازنشستگی آیا تمرکز بر این دسته از فعالیت‌ها به عنوان یگانه راه‌حل غالب برای کاهش اتکای تامین اجتماعی به بودجه عمومی مورد نظر است؟
سرمایه‌گذاری در این حوزه به عنوان یگانه راه حل برای کاهش وابستگی به حمایت مالی دولت مدنظر نیست. هر چند فعالیت‌های اقتصادی و تقویت سرمایه‌گذاری‌های سودآور همراه با طرح و برنامه هدفمند و درازمدت برای تنظیم منابع مالی با هزینه‌ها و مصارف در تامین اجتماعی همیشه مورد توجه بوده است. چنانچه جایگاه سرمایه‌گذاری به ویژه با توجه به رشد سریع سالمندان و افزایش طول عمر در کشور که به طور چشمگیری بر بار تعهدات مالی صندوقهای بازنشستگی اضافه خواهد کرد، یک جایگاه خاص است، اما نکته قابل ملاحظه این که حتی اگر ۱۰۰ درصد سرمایه‌گذاری صندوقهای بازنشستگی به نتیجه مطلوب خود برسد، جوابگوی همه نیازها و تعهدات مالی نخواهد بود، بنابراین همان طور که قانون هم اجازه داده است، اصلاح ساختار صندوقهای بازنشستگی از جمله اقدامات قانونی برای کاهش وابستگی صندوقهای بازنشستگی دولتی به بودجه عمومی کشور است. در این زمینه برقراری نظام جامع اجتماعی سه لایه یعنی مساعدت‌های اجتماعی، بیمه‌های پایه و بیمه‌های مکمل برای پوشش بیمه‌ای همه افراد کشور مورد نظر است.
چگونگی اصلاح ساختاری در صندوقهای بازنشستگی، آیا به صورت یکسان و در یک فاصله زمانی مشخص انجام‌پذیر است؟
به طور حتم خیر، برای اصلاحات ساختاری در صندوقهای بازنشستگی علاوه بر بررسی میزان وابستگی آنها به بودجه عمومی دولت، بسته به نوع فعالیت‌ها و چگونگی ارائه خدمات، ساختار مدیریت صندوق‌ها و به ویژه تعداد افراد مورد حمایت از انواع اصلاحات سیستمی، پارامتریک یا تلفیقی از هر ۲ نوع استفاده می‌شود. برای اصلاحات سیستمی که یکی از راهکارهای آن حرکت از سیستم بازنشستگی مبتنی بر DB یا مزایای معین به سمت DC یا مشارکت معین است، احتیاج به برنامه‌ریزی درازمدت داریم. اما اصلاحات پارامتریک که شامل مواردی از قبیل افزایش سن بازنشستگی، کاهش میزان اعلام بازنشستگی پیش از موعد، چگونگی یا تغییر نرخ حق بیمه‌ها و غیره می‌شود می‌تواند با توجه به سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی برای اجرایی شدن زمانبندی خاص خود را داشته باشد.
منابع مالی مورد نیاز برای اجرای نظام جامع تأمین اجتماعی چند لایه که هدف آن پوشش بیمه‌ای همه افراد کشور است، با توجه به مسأله کاهش وابستگی صندوقهای بازنشستگی به بودجه عمومی کشور که مورد نظر قانون است، چگونه تأمین می‌شود؟
در تدوین آیین‌نامه نظام جامع تأمین اجتماعی این نکته که برقراری نظام جامع تأمین اجتماعی چند لایه با درنظر گرفتن پوشش بیمه‌ای همه افراد کشور، هیچ تعهد و بار مالی جدیدی برای دولت ایجاد نکند، مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین در آیین‌نامه مقرر شده است که منابع مالی مورد نیاز اجرای نظام تأمین اجتماعی چند لایه از طریق ساماندهی منابع موجود فراهم شود. در مورد میزان حمایت دولت در سهم قانونی خود، برای حق بیمه هم باید گفت که کمک دولت بسته به نیاز افراد متغیر است.
یکی از راه‌حل‌هایی که برای پایان دادن به وابستگی تأمین اجتماعی به بودجه عمومی دولت مطرح شد، بحث خصوصی‌سازی تأمین اجتماعی است. نظر شما در این‌باره چیست؟
در سیستم‌های بازنشستگی چند لایه، طرح‌های بازنشستگی خصوصی به عنوان بخشی از سیستم بازنشستگی برای تأمین مناسب مزایا در زمان بازنشستگی درنظر گرفته شده است. در واقع بحث خصوصی‌سازی تأمین اجتماعی همزمان با ارائه رویکرد نظام تأمین اجتماعی چند لایه، از سوی بانک جهانی مطرح شد. البته این طرح ابتدا تأکید زیادی بر خصوصی‌سازی داشت، اما به علت ایراداتی که به آن وارد شد مورد تجدید‌نظر و تعدیل قرار گرفت. در ایران نیز بحث سیستم‌های بازنشستگی چند لایه و طرح‌های بازنشستگی خصوصی در سال‌های اخیر مطرح شده؛ چنان‌که تشکیل صندوقهای بازنشستگی خصوصی در قانون اوراق بهادار جمهوری اسلامی نیز پیش‌بینی شده است. با این حال باید توجه داشت که خصوصی‌سازی به معنای پایان دادن به دخالت دولت در حیطه تأمین اجتماعی را نمی‌توان به عنوان راه‌حل درنظر گرفت؛ چرا که این‌گونه از روش خصوصی‌سازی با هدف سودآوری هرچه بیشتر شکل می‌گیرد و در شرایط کنونی به نوعی به تصدیگری خصوصی بدل خواهد شد، اما در روش محدود خصوصی‌سازی برای ایجاد شرایط رقابتی و افزایش کارآمدی بیمه‌های اجتماعی همان‌طور که در ماده ۲۸ قانون برنامه پنجم هم اشاره شده است، ایجاد صندوقهای بازنشستگی خصوصی با رعایت تضمین حقوق بیمه‌شدگان و بازنشستگان صندوق مربوطه بر‌اساس آیین‌نامه‌های مصوب در این‌باره ممکن است.
با مواردی که بیان شد، پیش‌بینی می‌شود با بهبود شرایط اقتصادی در خدمت‌رسانی به جامعه هدف بازنشستگان خدمات بیشتری صورت گیرد؟
بله، اما یک‌بار دیگر تأکید می‌کنم که صندوق بازنشستگی کشوری سعی کرده است با بررسی و شناخت چالش‌ها و نقاط قوت صندوق، در زمینه امور بیمه‌ای و سرمایه‌گذاری با تبیین انتظارات در حوزه بیمه، به منظور کاهش فاصله میان مصارف و منافع صندوق گام بردارد و هرچه بیشتر به تحقق سیاست‌های برنامه پنجم توسعه کشور و استقرار نظام جامع تأمین اجتماعی چند لایه نزدیک‌تر شود تا از این طریق اقدامات و خدمات بیشتری برای تأمین رفاه و بهبود وضع معیشتی و ارتقای خدمات درمانی و افزایش خدمات و حمایت‌های اجتماعی صورت گیرد و در همین زمینه با توجه به رویکرد دولت یازدهم که رویکردی تحول‌گرایانه و رو به رشد دارد، صندوق بازنشستگی در ۳ محور رفاهی، بیمه‌ای و درمانی ۱۰ برنامه ملی طراحی و تدوین کرده است که همزمان با آغاز هفته دولت به تدریج اجرای این برنامه‌ها شروع شده و تا پایان سال ادامه خواهد داشت. در پایان از پیگیری و توجه رسانه‌های خبری به مسائل مربوط به بازنشستگان در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی و صندوقهای بازنشستگی به ویژه صندوق بازنشستگی کشوری تشکر می‌کنم.
