خوش بُوَد گر محک تجربه آید به میان

تجارب بازنشستگان رشت در خانه‌ای پر از امید
خوش بُوَد گر محک تجربه آید به میان

آنچه بازنشستگی و سالمندی را تهدیدآمیز می‌کند نه بیماری است و نه فقر، بلکه تنهایی است که به دنبال خود انواع بیماری‌های روحی و جسمی را برای سالمندان به ارمغان می‌آورد. خانه‌های امید برای غلبه بر احساس تنهایی و انزوای اجتماعی در برقراری تعامل و ارتباط مؤثر بین بازنشستگان موفق عمل کرده‌اند؛ به‌گونه‌ای که بازنشستگان کشوری رشت تأمین هویت جمعی، وابستگی گروهی و دوری جستن از تنهایی را از مهم‌ترین کارکردهای مثبت خانه امید قلمداد می‌کنند. خانه امید محلی برای وصل کردن انسان‌ها و دل‌هایشان به هم است، محلی است برای تجمع و دیدارهای جدید و پیدا کردن دوستان قدیمی. در اینجا بازنشستگان انرژی مثبت و امید به زندگی را به همدیگر هدیه می‌دهند. حضور بازنشستگان در خانه امید اضطراب و افسردگی را از آنان دور کرده است.
احمد بیات، بازنشسته جهاد کشاورزی، خود را مسئول خنداندن بازنشستگان می‌داند و می‌گوید: «از سال ۹۱ تاکنون جلسات خاطره‌گویی، لطیفه‌گویی، شعرخوانی و داستان‌سرایی را در خانه امید رشت برگزار می‌کنم؛ چون علاوه بر شادی و نشاطی که در بازنشستگان ایجاد می‌کند، تقویت حافظه آنان را نیز به دنبال دارد.»
وی می‌افزاید: «اعتقاد دارم باید پنج خورشید ادب فارسی یعنی سعدی، مولانا، حافظ، نظامی و فردوسی به بازنشستگان و نسل جوان بهتر و بیشتر شناسانده شوند. خواندن آثار این بزرگان را باید فرهنگ‌سازی کنیم. به همین منظور گروهی به نام گروه سلامت در خانه امید تشکیل شده که چهارشنبه هر هفته جلسات شاهنامه‌خوانی را برگزار می‌کند و به این ترتیب، بازنشستگان شادی و نشاط بیشتری را در زندگی خود احساس می‌کنند.»
محمد اعتمادی، بازنشسته آموزش‌وپرورش و دبیر کمیته ورزشی خانه امید، نیز می‌گوید: «پنج رشته شنا، دارت، شطرنج، تنیس روی میز، و تیراندازی بازنشستگان در خانه امید پیگیری می‌شود تا با آموزش‌های ورزشی میزان تحرک جسمی و شادابی آنان افزایش یابد. بازنشستگان از تنیس، فوتبال‌دستی، دارت، شطرنج و شنا استقبال بیشتری می‌کنند و هیئت تیراندازی استان وسایل و سالن رایگان در اختیار بازنشستگان قرار می‌دهد.»
وی با بیان اینکه ورزش و دورهمی‌های خانه امید و ارتباط با گروه همسالان آنها را از تنهایی و افسردگی رهانده است، می‌افزاید: «ورزش روحیه شاد و بَشاشی را به بازنشستگان انتقال می‌دهد. از لحاظ روانی، با هم بودن و اجتماعی زندگی کردن در خانه امید به ما کمک می‌کند تا با مشکلات زندگی بازنشستگی بهتر کنار بیاییم.»
سیما غلامعلی‌زاده، بازنشسته آموزش‌وپرورش، با بیان اینکه خانه امید به ما آرامش می‌دهد و به همین دلیل آن را خانه خودمان می‌دانیم، تأکید می‌کند: «وقتی در کلاس‌های آموزشی خانه امید دوستان قدیمی‌ام را ملاقات می‌کنم، انگیزه دوچندانی برای یادگیری در من زنده می‌شود. شرکت در کلاس کامپیوتر و ارتباط با تکنولوژی روز باعث شده با نوه‌هایمان احساس نزدیک‌تری داشته باشم و با آنان بهتر ارتباط برقرار کنم.» او با بیان اینکه خانه امید محلی برای پرورش استعدادهای بازنشستگان است، ادامه می‌دهد: «بهتر است در خانه امید کلاس‌های صنایع‌دستی هم برگزار شود تا وقتی به منزل می‌رویم همچنان مشغول فعالیت باشیم. همچنین کلاس‌های آموزش موسیقی نیز باید برگزار شود تا شادی و نشاط را بیشتر احساس کنیم.»
نریمان صدراشکوری، دیگر بازنشسته آموزش‌وپرورش، هم می‌گوید: «با اینکه ساعت کلاس زبان انگلیسی همزمان با ساعت استراحتم است، اما یادگیری یک زبان جدید و تأثیر آن بر جلوگیری از فراموشی، باعث شده با ذوق و علاقه بسیار در این کلاس‌ها شرکت کنم. دورهمی‌های صمیمانه با هم‌سن‌وسال‌های خودم حس خوبی به من می‌دهد و بر سلامت روحی و انگیزه‌ام برای ادامه زندگی‌ تأثیرگذار است.»
او با بیان اینکه کلاس آموزش زبان باعث شده مرتب در خانه کتاب انگلیسی در دست داشته باشد و مطالعه کند، ادامه می‌دهد: «پیشنهاد می‌کنم برای بازنشستگان خانه امید تورگردانی به زبان انگلیسی برگزار شود تا هم بهتر زبان انگلیسی را یاد بگیریم و هم با مسافرت روحیه شادتری پیدا کنیم. همچنین اکثر بازنشستگان خانه امید رشت متقاضی برگزاری کلاس‌های تغذیه به صورت ماهانه و راه‌اندازی مجدد کافی‌شاپ هستند که پیش‌ازاین بخشی از زمان خود را در آنجا دور هم سپری می‌کردند.»
آسیه اکبرزاده نیز که یکی دیگر از بازنشستگان اداره آموزش‌وپرورش استان گیلان است و در خانه امید خوش‌نویسی تدریس می‌کند، می‌گوید: «تدریس خوشنویسی به خانم‌های بازنشسته در خانه امید هم من را سر شوق می‌آورد، هم تمرینی برای خودم است. در میان جمع بودن و حرکت و پویایی روحیه شادی به من و سایر خانم‌های بازنشسته می‌دهد.» او ادامه می‌دهد: «درگذشته بازنشستگانی که در کلاس‌های خوشنویسی شرکت می‌کردند، روزهای اول حتی نحوه در دست گرفتن قلم خوشنویسی را بلد نبودند، اما بعد از یک سال آموزش، اکنون به خوشنویسان زبردستی تبدیل شده‌اند.»
سلطنت مرادی، همسر بازنشسته آموزش‌وپرورش، نیز با اشاره به کارکردهای خانه امید و اثراتی که بر بازنشستگان گذاشته است، می‌گوید: «وقتی عصبانی می‌شوم یا تنشی در زندگی‌ام به وجود می‌آید، به خط و خوشنویسی پناه می‌برم که به من آرامش می‌دهد و از نظر روحی تأثیر مثبتی بر من دارد.» او ادامه می‌دهد: «قبلاً داروهای ضدافسردگی مصرف می‌کردم ولی از وقتی به کلاس خوشنویسی آمده‌ام، داروی کمتری مصرف می‌کنم؛ چراکه خوشنویسی من را از دغدغه‌های زندگی دور می‌کند. همچنین باعث شده وقتی از اینجا به خانه برمی‌گردم خوش‌اخلاق‌تر باشم و با نوه‌هایم بازی کنم و با بچه‌هایم بهتر رفتار کنم.»
ناصر کاظمی هم بازنشسته آموزش‌وپرورش است، می‌گوید: «در خانه امید همکاران قدیمی‌ام را می‌بینم و یادی از گذشته می‌کنم که این موضوع برایم نشاط‌آفرین است. خانه امید باعث شده ما از کنج خانه و انزوا بیرون بیاییم، بنابراین انتظار می‌رود مسئولان برای برگزاری بهتر کلاس‌های آموزشی، اقدامات حمایتی بیشتری انجام دهند. حمایت از برنامه‌های فرهنگی خانه امید در واقع حمایت از بازنشستگان و رهایی آنان از خانه‌نشینی است.» او اضافه می‌کند: «شرکت در کلاس‌های خانه امید، همه بازنشستگان را از روزمرگی رهانیده است. حضور در این مکان مقدس، همه ما را قبراق و سرحال کرده تا امیدوارانه‌تر به زندگی بنگریم. وقتی از مشکلات زندگی به ناامیدی دچار می‌شویم، به صفای خانه امید پناه می‌آوریم و در کنار دوستان قدیمی گروه‌درمانی می‌شویم.»

گزارش از مینا شیروانی ناغانی