از یک نظر و دیدگاه انسانها را میتوان به سه گروه ذیل تقسیمبندی نمود:
گروه اول؛ کسانی هستند که همه امتیازات و پیشرفتهای زندگی خود را مرهون فعالیتهای خود دانسته و مسبّب اصلی تمام پیروزهای زندگی خود را نیز نتیجه تلاش و جهد خود میدانند ولا غیر.
جان بده از بهر این جام ای پسر
بی جهاد و صبر کی باشد ظفر
گروه دوم؛ نیز کسانی هستند که همه موفقیتها و سربلندیهای خود را مدیون توکلی میدانند که به خداوند متعال داشته ودارند و چندان اعتقادی هم به جهد و کوشش ندارند و پایبند به فعالیت نیز نیستند، بیشتر توکل دارند و کمتر فعالیت، ناکامیهای زندگی را نیز ناشی از همین اعتقاد میدانند و بر آن راضی هستند.
گفت من به از توکل بر ربی
میندانم در دو عالم مکسبی
و گروه سوم؛ نیز کسانی هستند هم امتیاز گروه اول را دارند یعنی هم تلاش و کوشش و فعالیت میکنند و هم از خوبی و ویژگی گروه دوم برخوردارند، یعنی به خداوند منان توکل دارند، تلاش میکنند و امیدوارند، جهد میکنند و با خدایند، از سستی و کاهلی به دور هستند و لحظهای نیز از توکل غفلت نمیورزند، به راستی که عقیده و اعتقاد این گروه چه زیبا و والا و ستودنی است. چنانچه گذشت؛
گر توکل میکنی در کار کن
کشت کن پس تکیه بر جبار کن
در این مجموعه سعی شده است در حد امکان و توان بحث و موضوع توکل از دیدگاههای مختلف و همچنین از دیدگاه مولوی در اثر بزرگ وارزشمندش – مثنوی معنوی – با عنوان «توکل در مثنوی» بررسی شود.
مطالعه این کتاب به چه کسانی توصیه میشود؟
خواندن این کتاب به همه جوانان و والدین و فرهنگ دوستان و بازنشستگان فهیم و علاقه مند به زبان و ادبیات فارسی توصیه و سفارش می شود.